بررسی آثار فضاهای سبز شهری بر دما و رطوبت نسبی محیط پیرامونی (مطالعه موردی: شهر گرگان)

Abstract

در سال های اخیر، بیش از پیش به پوشش گیاهی شهری به دلیل جلوگیری از افزایش دما توجه شده است. کـاهش دمـا و افـزایش رطوبـتنسبی به عنوان دو کارکرد مهم اکولوژیکی فضای سبز هستند که امروزه به دلیل تغییر اقلیم و گرمایش جهـانی و همچنـین مزیـت اقتصـادینشات گرفته از این دو، بسیار مورد توجه قرار گرفته اند. در این پژوهش، سعی شده است تا آثار فضای سبز شهری بر اقلـیم تابسـتانی نـواحیپیرامونی فضاهای سبز مورد بررسی قرار گیرد. مشاهدات میدانی در ماه مرداد سال 1390 انجام شد و تغییرات دما و رطوبت نسبی در محیط پیرامونی 15 محدوده فضای سبز شهر گرگان اندازه گیری و ثبت شد. نتایج حاصل از داده هـای ثبـت شـده در فواصـل و جهـات متفـاوت ازفضاهای سبز، بیان گر کاهش تدریجی دما و افزایش رطوبت نسبی با کاهش فاصله از محدوده های منتخب بوده است. بر این اساس، میـزانتاثیر فضاهای سبز بر دما و رطوبت نسبی، تا فاصله 60 متر معنیدار به دسـت آمـد (05/0≤p). همچنـین ، جهـت جغرافیـایی شـمالی دارایکمترین میزان دما و بیشترین رطوبت نسبی و جهت جغرافیایی جنوبی دارای بیشترین میزان دما و کمترین رطوبت نسبی بوده است. میـزان²R تعدیل یافته به دست آمده از مدل خطی بین دما و رطوبت نسبی با روابط متقابل بین سه متغیر (جهت، فاصله و فضاهای سـب ز) نیـز بـه ترتیب برابر با 975/0 و 9274/0 بوده است. نتایج به دست آمده نشان دادند که فضاهای سبز می توانند اثر قابل تـوجهی بـر دمـا و رطوبـ ت نسبی محیط پیرامونی و همچنین اقلیم شهری داشته باشند. بنابراین، می توان فضاهای سبز را در محیط شـهری بـه عنـوان جزیـره خنکـی معرفی نمود. نتایج حاصل علاوه بر بیان آثار فضای سبز به شکل کمی، بر افزایش سطح پوشـش گیـاهی در محـیط شـهری خواهـد تاکیـدمی کنند