بررسی میزان تأثیر عوامل اقتصادی مؤثر بر جعل اسناد در کشور با استفاده از مدل اتورگرسیو فضایی - مانی

Abstract

وقوع جرم به‌عنوان یک پدیده نامطلوب اجتماعی، علل اقتصادی و اجتماعی متعددی داشته و با توجه به اهمیت موضوع جرم در کشورهای مختلف، در سال‌های اخیر مطالعات گسترده‌ای برای شناسایی و تبیین علل وقوع آن انجام‌شده است. باید اذعان داشت که عوامل اقتصادی، عامل اساسی برای تمام ساختارهای اجتماعی بوده و تأثیرات قابل‌توجهی بر روی فعالیت‌های فردی ازجمله وقوع جرم دارد. این مقوله در سال‌های اخیر در کشور موردتوجه قرارگرفته و تحقیق حاضر کوششی در این راستا است. این تحقیق از حیث نوع و هدف، کاربردی و ازنظر ماهیت توصیفی با استفاده از تکنیک پیمایشی به‌صورت تحلیل-استنباطی است که با استفاده از مدل اتو رگرسیو فضایی-زمانی با اثرات تصادفی، عوامل اقتصادی جرم جعل اسناد در کشور ایران طی دوره‌ای 10 ساله (1395-1385) موردبررسی قرارگرفته است. در دوره موردبررسی، متغیرهای بیکاری، فقر نسبی به ترتیب با فراوانی 14 درصد و 10 درصد بر جرم جعل اسناد در کشور تأثیرگذار بوده به‌طوری‌که افزایش آن­ها موجب افزایش نرخ جعل اسناد شده است و متغیر صنعتی شدن به میزان 30 درصد موجب کاهش نرخ جعل اسناد گردیده است. متغیرهای نظری بیکاری، فقر نسبی با ارتکاب به جرم جعل اسناد رابطه معنی­دار و مستقیم داشته اما صنعتی شدن رابطه معکوس دارد. همچنین متغیر اقتصادی نابرابری درآمدی در تحلیل معنی­دار نشد.