ارزیابی راهکارهای سازگاری با تغییراقلیم بر اساس نشانگرهای اجتماعی، اقتصادی و زیست محیطی امنیت آبی

Abstract

پدیده تغییر ‌اقلیم با تغییر در میزان بارش و دمای هوا بر سیستم هیدرولوژی یک حوضه و به دلیل تعامل میان سیستم‌ها، بر زیرسیستم‌های کشاورزی، اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی اثرگذار بوده که شدت این اثرات نامساعد بسته به آسیب‌پذیری سیستم متفاوت می‌باشد. در این راستا بکارگیری نشانگرهای امنیت آبی در ارزیابی راهکارهای سازگاری موثر بر آسیب‌پذیری، کمک شایانی می‌نماید. در این پژوهش حوزه آبریز طشک بختگان که دارای تعامل بالایی بین سیستم‌های مختلف است، بعنوان منطقه مطالعاتی انتخاب گردید. در این راستا، در ابتدا به‌منظور شبیه‌سازی تغییرات اقلیم منطقه، متغیرهای بارش و دما از نتایج سه مدل گردش عمومی جو اقیانوس تحت سناریوی انتشار گازهای گلخانه‌ای RCP2.6 در دوره 2020-2049 استخراج شده و جهت مدیریت عدم قطعیت ناشی از روش‌های ریزمقیاس نمائی، از سه روش‌ ریزمقیاس‌نمایی چندایستگاهی استفاده گردید. در ادامه مدل شبیه‌ساز پویای یکپارچه‌ منطقه در مقیاس حوزه آبریز تهیه شده و اثرات سناریوی تغییراقلیم و راهکارهای سازگاری با آن در حوضه برای دوره آتی شبیه‌سازی گردید. در نهایت با استفاده از نتایج مدل شبیه‌ساز، مقدار نشانگرهای امنیت آبی در ابعاد اجتماعی، اقتصادی و زیست محیطی در دوره پایه و در دوره آتی تحت اثر تغییراقلیم تعیین شده و میزان اثرگذاری راهکارهای سازگاری در کاهش آسیب‌پذیری بر اساس تغییردر این نشانگرها مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج نشان می‌دهد که جهت کاهش آسیب‌پذیری سیستم در دوره آتی می‌بایست ضمن افزایش بهره‌وری اقتصادی آب در بخش کشاورزی توسط افزایش راندمان آبیاری، فعالیت کشاورزی نیز کاهش یافته و به منظور جبران خسارت اقتصادی و اجتماعی، فعالیت در بخش صنعت افزایش یابد.