ارزیابی آسیب‎پذیری ذاتی آلودگی آب زیرزمینی دشت ارومیه با استفاده از مدل‌های دراستیک و دراستیک اصلاح شده

Abstract

ارزیابی پتانسیل آسیب‌پذیری آلودگی آب زیرزمینی برای حفاظت از آب‎های زیرزمینی که متاثر از استفاده زیاد از کود است، ابزار مناسبی می‌باشد. آب زیرزمینی دشت ارومیه به علت وجود کارخانه‌های مختلف و کشاورزی، پتانسیل آلوده شدن را دارد. در این تحقیق از مدل دراستیک اصلاح شده و دراستیک که یک مدل جهانی است آسیب‌پذیری ذاتی آلودگی دشت ارومیه بررسی شد. اصلاح این مدل بر اساس بازبینی رتبه‌ها و وزن‌های فاکتورهای مختلف، با استفاده از روش‌های ساده آماری و در محیط GIS و با درنظر گرفتن مقدار همبستگی با غلظت نیترات آب زیرزمینی انجام شد. نتایج نشان داد که محیط آبخوان (A) همبستگی معنی‌دار با غلظت نیترات ندارد و از معادله اولیه حذف گردید. بیش‌ترین و کم‎ترین همبستگی معنی‌دار را فاکتورهای جنس خاک (s) و عمق تا سطح ایستابی (D) داشتند و به ترتیب وزن‌های 5 و 7/2 به آن‌ها اختصاص یافت. اصلاح رتبه‌ها و وزن‌ها منجر به بهبودی نتایج پهنه‌بندی شد، به گونه‌ای که همبستگی شاخص دراستیک با غلظت نیترات نسبت به دراستیک اولیه، حدود 11 درصد افزایش داشت. بر اساس شاخص دراستیک اصلاح شده از کل دشت ارومیه، 3/4، 8/30 و 9/64 درصد به ترتیب در محدوده‌ی آسیب‎پذیری کم، خیلی کم و بدون خطر آلودگی قرار داشت