پیش‌بینی ماهانه نمایه خشکسالی SPI در حوضه آبریز جنوب غرب کشور با بکارگیری پس‌پردازش برونداد مدل CFSv.2

Abstract

پیش‌بینی خشکسالی نه تنها یکی از چالشهای اساسی کشور بلکه چالشی برای کشورهای دارای فناوری مدلسازی دینامیکی پیش‌بینی ماهانه است. در کشورهای پیشرو، برای پیش‌بینی خشکسالی ابتدا بارش به روش دینامیکی پیش‌بینی شده و پس از پس‌پردازش آماری، خشکسالی در قالب نمایههای خشکسالی مانند SPI، SPEI و ... پیش‌بینی میگردد. بهدلیل اینکه حوضههای آبریز جنوبغرب کشور شامل کرخه، کارون بزرگ، جراحی و زهره سهم چشمگیری در تامین منابع آبی کشور برای مصارف کشاورزی، شرب، صنعت و تولید انرژی برقابی دارند، ازاین‌رو برخورداری این حوزه از سامانۀ پیش‌بینی بارش و خشکسالی دارای اهمیت حیاتی برای مدیریت منابع آب است. در این پژوهش ابتدا برونداد بارش خام مدل دینامیکی پیش‌بینی فصلی CFSv.2 در دورۀ پایه واسنجی شد و سپس براساس معادلات مستخرج، پیش‌بینیهای خام بارش مدل تا سه ماه آینده تصحیح شدند. از برونداد پس‌پردازش شدۀ بارش برای محاسبه نمایه خشکسالی SPI سه ماه آیندۀ حوضه آبریز جنوب غرب استفاده شد. در فرآیند واسنجی از داده‌های مشاهداتی تصحیحشدۀ APHRODITE و پیش‌بینی‌های گذشتهنگر مدل دینامیکی پیش‌بینی فصلی استفاده گردید. نتایج نشان داد بیشترین کارایی پیش‌بینی خشکسالی با 5/81 درصد هنگامی رخ می‌دهد که شرایط واقعی حوضه در حالت نرمال باشد، اما هنگامی که نمایۀ SPI مشاهداتی حوضه وضعیت ترسالی یا خشکسالی را نشان دهد، در آنصورت صحت پیش‌بینی نمایۀ SPI بهترتیب 3/62 و 3/42 درصد است. با لحاظ فراوانیهای کل رخدادهای خشکسالی مشاهداتی برای وضعیتهای نرمال، ترسالی و خشکسالی که بهترتیب 4/76، 5/12 و 8 درصد کل حالات را شامل می‌شوند، صحت کلی پیش‌بینی نمایه خشکسالی SPI به 4/73 درصد می‌رسد.