تحلیل فضایی شاخص‌های جرم و بزهکاری در بین استان‌های مرزی ایران (مطالعه‌موردی: استان آذربایجان‌شرقی)

Abstract

با توجه به اهمیت مباحث مربوط به جرایم در رفاه و آسایش شهروندان ، شناخت همه‌جانبه از جرایم در سطح کلان و منطقه‌ای، از الزاماتی است که باید مورد توجه برنامه‌ریزان کشور قرار گیرد. در همین راستا، پژوهش حاضر با هدف تحلیل فضایی شاخص‌های جرم و بزهکاری در بین استان‌های مرزی ایران با تأکید بر استان آذربایجان‌شرقی انجام گرفته است. این پژوهش از نوع تحقیقات کاربردی و از لحاظ روش‌شناسی، توصیفی-‌تحلیلی محسوب می‌شود. داده‌های مورد نیاز برای انجام این پژوهش، از طریق مطالعات اسنادی و کتابخانه‌ای بدست آمده‌اند. جامعه‌ی آماری تحقیق، 20 شهرستان استان آذربایجان‌شرقی در سال 1394 بر اساس آخرین تقسیمات سیاسی‌-‌اداری می‌باشد. تحلیل داده‌ها با استفاده از تکنیک‌های تصمیم‌گیری چند‌معیاره TOPSIS وSAW انجام پذیرفته و همچنین برای تجزیه و تحلیل از نرم‌افزار Excel و برای امتیاز‌دهی از روش آنتروپی‌شانون استفاده شده است. شاخص‌های به‌کار رفته در این پژوهش عبارتند‌از؛ 1) قتل عمد 2) ضرب و جرح و صدمه 3) تهدید 4) تظاهر به چاقو‌کشی 5) سرقت از اماکن دولتی 6) سرقت از منازل 7) سرقت از مغازه‌ها 8) سرقت از مراکز صنعتی و تجاری 9) سرقت از سایر اماکن 10) سرقت اتومبیل 11) سرقت موتور سیکلت و دوچرخه 12) سرقت احشام. یافته‌های به‌دست آمده نشان می-دهد که، شهرستان‌های خداآفرین و تبریز به ترتیب امن‌ترین و ناامن‌ترین شهرستان‌ها از نظر امنیت اجتماعی و بزهکاری قرار دارند. نتایج پژوهش حکایت از آن دارد که، شاخص‌های مورد بررسی در بین شهرستان‌های استان آذربایجان شرقی دارای نابرابری فضایی است و شهرستان‌ها از لحاظ شاخص‌های جرم دارای تعادل نمی‌باشند.