بهره‌برداری بهینه از سامانه سد تک‌مخزنه با الگوریتم اصلاحی کلونی زنبورعسل مصنوعی: (مطالعه موردی: سد دز در استان خوزستان)

Abstract

در این تحقیق، الگوریتم کلونی زنبور عسل مصنوعی، برای حل مساله بهینه‌سازی بهره‌برداری از سیستم تک مخزنه استفاده شده است. بدین منظور، با ایجاد اصلاحاتی در الگوریتم پایه کلونی زنبور عسل مصنوعی، الگوریتم اصلاحی کلونی زنبور عسل مصنوعی معرفی شد. مساله بهرهبرداری بهینه ساده و برقابی از سیستم سد تک مخزنه سد دز (در دو دوره زمانی 5 و 20 ساله) حل و نتایج آن با سایر یافته‌های دیگران مقایسه ‌شد. برای حل دو فرمولبندی ارائه شد که در فرمولبندی اول، مقدار آب خروجی از مخزن سد‌ و در فرمولبندی دوم حجم ذخیره مخزن سد به عنوان متغیر تصمیم در نظر گرفته شد. نتایج نشان داد که در حل مساله بهره‌برداری ساده 5 و 20 ساله با استفاده از فرمولبندی اول، مقادیر تابع هدف الگوریتم اصلاحی کلونی زنبور عسل مصنوعی نسبت به الگوریتم پایه به ترتیب، %94/9 و %266/55 بهبود یافته و در حل مساله بهره‌برداری ساده 5 و 20 ساله با استفاده از فرمولبندی دوم، درصد بهبود مقادیر تابع هدف به ترتیب، برابر با %63/14 و %18/7 بود. علاوه بر این، در حل مساله بهره‌برداری برقابی 5 و 20 ساله با استفاده از فرمولبندی اول، مقادیر تابع هدف الگوریتم اصلاحی کلونی زنبور عسل مصنوعی نسبت به الگوریتم پایه به ترتیب %76/7 و %47/26 بهبود یافته و در حل مساله بهره‌برداری برقابی 5 و 20 ساله با استفاده از فرمولبندی دوم، درصد بهبود مقادیر تابع هدف به ترتیب، برابر با %79/3 و %49/25 بود.