بررسی شیوه‌های ارتباط اقناعی (استنباط از متون اسلامی و متون ادبیات پایداری)

Abstract

کارکرد اصلی رسانه‌ها، متقاعدسازی و اقناع است. در عین حال دشواری اقناع و تأثیرگذاری بر دیگران، بر کسی پوشیده نیست. در این پژوهش گزیده‌ای از روش‌ها و اصول اقناع از متون اسلامی و همچنین متون ادبیات پایداری به شیوۀ توصیفی ـ تحلیلی استخراج گردیده است؛ اصل زمینه‌یابی یا توجه به گفتمان، اصل بی‌طرفی، اصل تدرج و اصل همگامی به عنوان چهار اصل مهم اقناع ذکر گردیده‌اند. روش‌های استدلالی، مقایسه‌ای، سؤالی، تمثیلی و تشبیهی، طنز، شِکوه، تقدیس و استفاده از اسطوره‌ها ازجمله شیوه‌های پیشنهادی در این پژوهش بوده که با توجه به گفتمان غالب در حوزۀ فردی و اجتماعی به استفاده از آنها توصیه شده است. در نتیجه اقناع مؤثر، شیوه‌ای برآمده از گفتمان و در عین حال مؤثر بر گفتمان خواهد بود. علاوه‌ بر آن در مواردی‌که استفاده از روش‌های مذکور ثمربخش نبود، برای جلوگیری از پیشروی گفتمان رقیب، روش‌هایی چون تقبیح و مجادله پیشنهاد می‌گردد؛ این روش‌ها به عنوان متمم و تکمله‌ای برای شیوه‌های اقناعی، محسوب می‌شوند.