تعیین توزیع مکانی تپة نبکا گونة Halocnemum Strobilaceum با بهره‌گیری از تابع G در دشت آق‌قلا استان گلستان

Abstract

درک فرایندهای پراکنش گیاهان و تحلیل الگوی مکانی آن‌ها، تأثیر برهم­کنش گیاهان با محیط را آشکار می­کند. نبکا به عنوان پدیدة شاخص برهم­کنش گیاه- رسوب نقش مهمی بر حفظ پوشش گیاهی و تثبیت ماسه­های روان بازی می­کند. این پژوهش با هدف ارزیابی برهم­کنش نبکا و گیاه، بر اساس روش میدانی و اندازه­گیری متغیرهای مورفومتری و ثبت موقعیت دقیق 322 نبکا و 119 گیاه در بخشی از دشت آق­قلا در شمال‌غربی استان گلستان، انجام شد. برای بررسی الگوی پراکنش مکانی نبکاها و گیاهان و همچنین ارتباط متقابل بین آن‌ها و تأثیر متغیرهای خاک بر الگوی پراکنش آن‌ها، از توابع تک و دو متغیر G و تابع همبستگی نشان­دار استفاده شد. نتایج تابع مکانی همبستگی جفتی تک متغیره نشان داد که الگوی پراکنش گیاه <em>Halocnemum Strobilaceum</em> در فاصله­های بین 0 تا 23 متر، پراکنده و نامنظم است و این بدین معناست که گیاهان برای شکل­گیری دارای رقابت خاصی با یکدیگر نیستند. علاوه بر آن، الگوی مکانی نبکاها نیز در فاصله­های بین 0 تا 23 متر به صورت پراکنده است. همچنین نتایج تابع دو متغیره g(r) در فاصله­های بین صفر تا 50 متر نشان داد که گیاه و نبکا ارتباط متقابل مثبتی با یکدیگر داشته و بر شکل­گیری و پراکنش یکدیگر تأثیر مستقیم می­گذارند. نتایج تابع همبستگی نشان­دار kmm(r) نشان داد که به احتمال 95% ویژگی­های خاک از جمله: هدایت الکتریکی، اسیدیته، ماده آلی، نسبت جذب سدیم، سدیم تبادلی و کج­شدگی رسوبات نبکا بر الگوی پراکنش نبکاها در این منطقه تأثیرگذار هستند.