غربال گری گیاهان شورزیست به منظور استفاده در گیاه پالایی نمک : روشی نظام مند مبتنی بر تصمیم گیری چند معیاره

Abstract

گیاه‌پالایی نمک که به معنی کاهش شوری خاک و یا آب با استفاده از گیاهان شورزیست است در سال‌های اخیر در مطالعات متعددی موردتوجه محققین بوده است. با وجود تحقیقات متعدد در این زمینه، مشکلی که در بحث استفاده از گیاهان شورزیست برای گیاه‌پالایی نمک وجود دارد، انتخاب گیاهان مناسب از بین جمعیت گسترده آنها و یا به عبارتی غربالگری گیاهان شورزیست برای گیاه‌پالایی نمک است. در این مقاله با محدود کردن کار غربالگری به تعداد 12 گونه گیاهی یک ساله از خانواده کنوپودیاسه، از روش تصمیم‌گیری چندمعیاره تلفیقی آنتروپی شانون- تاپسیس برای این منظور استفاده شده است. ارزیابی بر اساس معیارهایی مانند میزان تولید بیومس، مکانیزم مقاومت در برابر شوری، زمان گلدهی، پراکندگی جغرافیایی در ایران و قابلیت زراعی انجام شد. روش آنتروپی شانون برای رتبه‌بندی و تعیین وزن معیارها و روش تاپسیس برای تعیین اولویت نسبی گونه‌های گیاهی مورد مطالعه استفاده شد. نتایج حاکی از آن بود که در بین 12 گونه‌ی گیاهی مورد مطالعه، آتریپلکس تاتاریکا، باسیا موریکاتا و سالسولا کالی حائز سه رتبه نخست گشته‌اند. بنابراین به نظر می‌رسد استفاده از آنها در تحقیقات تجربی گیاه‌پالایی نمک در اولویت باشد.