برآورد دماهای کاردینال بذر همیشه بهار (Calendula officinalis L) بروش رگرسیون غیرخطی

Abstract

درجه حرارت یکی از مهم ترین عوامل محیطی موثر بر جوانه‌زنی بذور محسوب می‌شود و بنابراین اثر متقابل دمای محیط و جوانه زنی یکی از عوامل اصلی در پیش بینی زمان جوانه زنی و بویژه مدلسازی است. به این منظور آزمایشی در قالب طرح کاملا تصادفی با 4 تکرار و 11 سطح تیمار دما (3، 5، 7، 10، 15، 20، 25، 30، 35 و 40 و 45 درجه سانتیگراد) روی بذور همیشه بهار در آزمایشگاه تحقیقات بذر دانشگاه اسلامی واحد مهاباد به اجرا درآمد. به منظور تعیین دماهای کاردینال سه مدل رگرسیون غیر خطی تابع دو تکه ای، تابع بتا و تابع 5 پارامتره بتا مورد آزمون قرار گرفتند. نتایج نشان داد که تاثیر دما بر سرعت، درصد و یکنواختی جوانه زنی بذر معنی دار بود. بالاترین درصد و یکنواختی جوانه­ زنی در دمای 15 درجه سانتیگراد مشاهده گردید، درحالیکه بیشترین سرعت جوانه زنی در دمای 20 درجه سانتیگراد بدست آمد. اگرچه اختلاف چندانی بین مدل های برازش یافته در تخمین دماهای کاردینال وجود نداشت ولی مدل دو تکه­ ای به واسطه دارا بودن کمترین ریشه میانگین مربعات خطا و ضریب تغییرات و بیشنرین ضریب تبیین و ضریب همبستگی بهترین مدل برای تخمین دماهای کارینال همیشه بهار در نظرگرفته شد. بنابراین دمای پایه جوانه­ زنی گیاه همیشه بهار 3.35، دمای مطلوب 20.84 و دمای سقف 40.94 درجه سانتیگراد بدست آمد ضمن اینکه ماکزیمم سرعت جوانه زنی نیز(0.010: r_max بر ساعت) بود.