بررسی برخی از فعالیت‌های آنزیمی دو خاک هیستوسول و ارتباط آن‌ها با خصوصیات بیولوژیکی و شیمیایی خاک

Abstract

<span lang="FA" dir="RTL">فعالیت‌های آنزیمی خاک از شاخص‌های مهم بیولوژیکی بوده و منعکس‌کننده کیفیت و حاصلخیزی خاک هستند. پژوهش حاضر با هدف بررسی ارتباط برخی ویژگی‌های شیمیایی و بیولوژیکی خاک با میزان فعالیت آنزیم‌های اوره‌آز، اینورتاز، آلکالین فسفاتاز و آریل‌سولفاتاز بر روی دو نوع خاک هیستوسول از دو مکان متفاوت در کرمان و شهرکرد انجام شد. نمونه‌برداری در هر منطقه از 3 نیمرخ خاک (120-0 سانتی‌متر، با لایه‌های مساوی 20 سانتی‌متری) انجام شد. اندازه گیری­های فعالیت آنزیم­های خاک با استفاده از روش­های استاندارد انجام شد. مطالعه تأثیر برخی ویژگی‌های شیمیایی و بیولوژیکی بر فعالیت آنزیم‌ها با استفاده از ضرایب همبستگی پیرسون نشان‌دهنده نقش مثبت کربن آلی (^**86/0 </span><span>r></span><span lang="FA" dir="RTL">)، نیتروژن کل (^**88/0 </span><span>r></span><span lang="FA" dir="RTL">)، فسفر (^**77/0 </span><span>r></span><span lang="FA" dir="RTL">)، کربوهیدرات‌ها (^**86/0 </span><span>r></span><span lang="FA" dir="RTL">)، تنفس میکروبی (^**94/0 </span><span>r></span><span lang="FA" dir="RTL">) و بیوماس میکروبی کربن (^**87/0 </span><span>r></span><span lang="FA" dir="RTL">) در سطح یک درصد آماری در هر دو نوع خاک مورد مطالعه بود. استفاده از مدل رگرسیونی گام به گام به‌منظور ارزیابی اهمیت نسبی ویژگی‌های مورد بررسی در ارتباط با یکدیگر بر فعالیت آنزیم‌ها به‌طور کلی نشان داد که بیوماس میکروبی کربن و فسفر تأثیر منفی بر روی میزان فعالیت برخی از آنزیم‌های مورد مطالعه داشتند، درحالی‌که سایر ویژگی‌ها اثر مثبت خود را به‌صورت نسبی بر روی میزان فعالیت آنزیم‌ها حفظ کردند. بطور کلی همبستگی‌های معنی‌دار تا حد 99 درصد بین فعالیت آنزیم‌های مختلف با یکدیگر مشاهده گردید که می‌تواند نشان‌دهنده پاسخ نسبتاً یکسان این آنزیم‌ها نسبت به سیستم‌های محیطی باشد.</span>