مقایسۀ مراحل سیر و سلوک و سفر عرفانی در آثار عطار و امام خمینی

Abstract

عارفان دردوره های زمانی مختلف در باب چگونگی سلوک، سخن گفته اند. معروف ترین وادی های عرفانی به هفت وادی عطارشهرت دارد که تاامروز هم برعرفان وعارفان تأثیرفراوانی داشته است. نگارنده این مقاله به بررسی تطبیقی دیدگاه های عطار نیشابوری و امام خمینی، در باب سفر و مراحل سیر و سلوک پرداخته است. در این پژوهش با روش توصیفی - تحلیلی، مراحل سیر و سلوک و سفر عرفانی در آثار و سروده‌های عطار و امام خمینی مقایسه و بررسی‌شده و مفاهیم، الفاظ مشترک و متباین در این دو، مشخص گردیده است. هر دو عارف برای مراحل سیر و سلوک مراتبی قائل هستند؛ گرچه در باب شرح و تبیین آن اختلاف‌نظرهایی بین آن‌ها دیده می‌شود. نکته ی مهم این است که هر دو عارف در جهت هدف مشترکی کوشیده‌اند و آن بیان عرفان به زبانی درخور فهم مردم عادی است؛ زیرا به‌زعم هر دو عارف، عرفان ضرورت حیات انسان در تمام اعصار است و قدم گذاردن در این وادی تمامی جوانب حیات انسان را در برمی‌گیرد، لذا باید آن را از دشواری‌ها و پیچیدگی‌های خاص علمی مبرا ساخت تا بتواند کل جامعه بشری را فراگیرد.