بررسی نقش سرمایه اجتماعی خانواده بر میزان جرائم و بزهکاری کودکان و نوجوانان (مطالعه موردی شهر اردبیل)

Abstract

پدیده جهانی بزهکاری کودکان و نوجوانان در تمام کشورها، با هر سطحی از پیشرفت، مشهور است علاوه بر رشد و نمودهای بیش‌ازپیش بزهکاری کودکان و نوجوانان، با تجدید حیاتی بی‌سابقه همراه است. عوامل این تجدید حیات بزهکاری کودکان، به نظر می‌رسد در فروپاشی ساختار خانواده‌ها و فشار فوق‌العاده شدید جریان طرد اجتماعی که بسیاری از نوجوانان درگیر آن هستند قرار داشته باشد. در برخورد با چنین انحرافی که دادگاه کودکان را زیر سؤال قرار می‌دهد، باید دو درخواست برآورده شود. ابتدا اولویت تربیتی مستلزم سازگاری گسترده واکنش‌های تربیتی است. سپس به‌منظور فراهم کردن این فرصت برای مجازات کیفری که تمام بازدهی خود را به دنبال داشته باشد بجاست (نگهداری در زندان) را از آن مجازات حذف کنیم در میان فجایعی که جوامع کنونی را از درون تحلیل می‌برند، بزهکاری کودکان و نوجوانان ازجمله عذاب‌آورترین آن‌هاست. رشد و نمودهای متنوع آن مبارزه‌طلبی پایداری را برای متولیان دفاع از اجتماع به وجود آورده است هدف از مطالعه حاضر بررسی نقش سرمایه اجتماعی خانواده بر جرائم و بزهکاری کودکان و نوجوانان است. این مطالعه از لحاظ هدف، کاربردی و از لحاظ روش، توصیفی از نوع پیمایشی است. جامعه آماری این پژوهش کلیه کودکان و نوجوانان بزهکار در کانون اصلاح و تربیت و همچنین کودکان و نوجوانان عادی شهر اردبیل و برای تعیین حجم نمونه نیز با استفاده از جدول مورگان تعداد 200 نفر به روش خوشه‌ای چندمرحله‌ای از کودکان و نوجوانان عادی و 60 نفر نیز به روش در دسترس از کودکان و نوجوانان بزهکار در کانون اصلاح و تربیت انتخاب شدند و مورد تجزیه‌وتحلیل قرار گرفتند و از پرسشنامه استاندارد سرمایه اجتماعی که برگرفته از نظریه قوشال و ناهاپیت است و متشکل از 17 سؤال و پرسشنامه محقق ساخته‌40 سؤالی بزهکاری و نقش خانواده با طیف لیکرت استفاده شده است در این پژوهش برای استخراج اطلاعات و تجزیه‌وتحلیل آن‌ها از نرم‌افزار SPSS و از آزمون‌های پارامتریک پیرسون و رگرسیون چند متغیره استفاده شده است. نتایج این مطالعه نشان داد که ابعاد سرمایه اجتماعی‌(بعد ساختاری، بعد شناختی و بعد شناختی) بر میزان جرائم و بزهکاری کودکان و نوجوانان تأثیر مثبت و معناداری دارد.