تأثیر مجازات اعدام بر بازدارندگی از جرایم مواد مخدر و روان‌گردان

Abstract

زمینه و هدف: جرائم مربوط به مواد مخدر و روان‌گردان از دغدغه‌های همیشگی و به‌خصوص سال‌های اخیرِ جهان (به‌دلیل تولید و صدور انبوه) و به‌ویژه کشور ما بوده است. بدین جهت، کنوانسیون‌های بین‌المللی مختلفی در این خصوص به تصویب کشورهای جهان رسیده است. همچنین، کشورها در حقوق داخلی خود نیز در این زمینه، به قانون‌گذاری پرداخته‌اند. در این میان، مجازات اعدام، محور بحث حاضر است. نقش بازدارندگی مجازات اعدام در خصوص جرائم مواد مخدر و روان‌گردان از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. در نظام حقوقی ایران (به‌عنوان یک نظام مبتنی بر شرع) ماهیت فقهیِ این مجازات در مورد جرائم یادشده نیز محل بحث است. روش: روش انجام این تحقیق توصیفی است. در جمع‌آوری مطالب تحقیق، علاوه بر استفاده از کتاب‌های معدودی که دراین زمینه وجود داشت، از مقاله‌های مربوط به اثر بازدارندگی مجازات بهره گرفته شد. علاوه بر آن از سایت‌های اینترنتی و پایان‌نامه‌های ستاد مبارزه با مواد مخدر در غنی‌ترشدن مطالب نهایت استفاده شده است. یافته ها و نتایج: تحقیق حاضر تلاش کرده است که ماهیت این مجازات را در جرائم مواد مخدر و روان‌گردان از بُعد شرعی و حقوقی مورد بررسی قرار دهد و از سوی دیگر، معین سازد که اِعمال این مجازات در جرائم یادشده چه تأ‌ثیری بر بازدارندگی این جرائم در نظام حقوقی ایران دارد؛ که با توجه به تفکیکِ بازدارندگی از کارآمدی، به‌نظر می‌رسد مجازات اعدام در جرائم مورد بحث، از کارآمدیِ لازم برخوردار است، اما این مجازات از بازدارندگی در این جرائم برخوردار نیست.