امکان سنجی اِعمال تدابیر پیشگیرانة موقعیت مدار در جرایم غیرعمد ناشی از تخلّفات راهنمایی و رانندگی

Abstract

یکی از مبانی پیشگیری موقعیت مدار از جرم این است که با وجود ابزارهای بازدارنده در وضعیت های پیش جنایی، بزهکاران بالقوه به دلیل محاسبة سود و زیان حاصل از ارتکاب جرم و احساسی که از جانب بازدارنده‌ها بر آنها وارد می‌شود، عدم ارتکاب جرم را ترجیح می‌دهند. بر این اساس اینگونه تلقی می شود که استفاده از راهکارهای موقعیت مدار در پیشگیری از جرایم غیرعمد ، نمی تواند سودمند باشد؛ زیرا همه اعمال مجرمانه، سنجیده شده و با ابتنای بر ارزیابی قبلی یا به طور سازمان یافته صورت نمی گیرد و بسیاری از جرایم مانند جرایم غیرعمد ناشی از تخلفات رانندگی بدون برنامه ریزی و محاسبه اتفاق می افتد. تحقیق حاضر به منظور تبیین این مسأله، امکان استفاده از تدابیر پیشگیرانه موقعیت مدار را در جرایم غیرعمد ناشی از تخلفات راهنمایی و رانندگی مورد بررسی قرار داده است؛ با این هدف که از طریق ارائه و استفاده از الگوی پیشگیری موقعیت مدار، از میزان جرایم ناشی از تخلفات راهنمایی و رانندگی بکاهد. بررسی های انجام شده، نشان داد از آنجا که در جرایم غیرعمد ناشی از تخلفات راهنمایی و رانندگی، فرد خاطی توانایی پیش بینی نتایج مخاطره آمیز از رفتار خود را دارد، می توان با شناسایی اقدامات مخاطره آمیز و ایجاد مانع در مسیر تحقق آنها، از وقوع این جرایم جلوگیری نمود. بنابراین امکان استفاده از تدابیر پیشگیرانه موقعیت مدار برای جلوگیری از وقوع جرایم غیرعمد ناشی از تخلفات راهنمایی و رانندگی وجود دارد؛ منتهی باید توجه داشت که مصادیق این تدابیر با آنچه در خصوص جرایم عمدی به کار می رود، متفاوت خواهد بود.