منظر روستایی در غرب ایران

Abstract

با نگاهی به گذشته می توان دریافت که تمدن باشکوه ایران در روزگار خویش در پی آمیخته شدن با تعالیم آیینی چگونه در معماری متبلور شده است و در این حوزه،‌ نگرش هدفمند به ساختار ارزشمند معماری ایرانی با تمام م‍ولفه های هویت بخش آن، در غرب کشور کمتر از سایر نواحی آن صورت گرفته است. هنر ایران از دیرباز تا کنون توجه خاصی به منظره و عناصر طبیعت داشته است؛ که این نگرش طبیعت گرا ریشه در جهان بینی و تفکرات ایرانیان باستان دارد. پیروان آیین های مهر، مزدیسنا و زرتشت احترام و تقدس خاصی برای عناصر طبیعی قائل بوده‌اند (جوادی، 1383 :16). با توجه به آثار هنری و معماری به جا مانده از غرب ایران در شهرهای کردستان، کرمانشاه، سنندج و ... به نظر می‌رسد یکی از خاستگاه‌های اولیه تمدن ایران در منطقه غرب و شمال غرب بوده است. در غرب ایران روستاها به لحاظ موقعیت شکل‌گیری به دو گروه کلی تقسیم می‌شود : اول- روستاهایی که در دشت‌ها و مناطق هموار ساخته شده‌اند. دوم- روستاهایی که در دامنه کوه ها و درون دره‌ها شکل گرفته‌اند. این نوشته در صدد است با بررسی روستاهای گروه دوم، نسبت باورهای اعتقادی و آیینی گذشته را با پدید آمدن فضاهای زیستی که بهترین نمونه‌های تاریخی آن‌ها روستاها است، مشخص نماید