اثر کود زیستی فسفاته بر عملکرد دانه و اجزای آن در ذرت (Zea mays L.) سینگل کراس 704 در شرایط تنش کم آبی

Abstract

به منظور بررسی اثر کود زیستی فسفاته گرانوله بر برخی صفات ذرت سینگل کراس 704 در شرایط تنش کم آبی در منظقه مهران، آزمایشی به صورت اسپلیت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان ایلام در فصل‌های زراعی 1387 و 1388 اجرا گردید. تیمارهای آزمایش شامل زمان‌های آبیاری در سه سطح: آبیاری پس از 70، 100 و 130 میلی‌متر تبخیر تجمعی از سطح تشتک کلاس A و کود زیستی فسفردار در دو سطح عدم استفاده از کود زیستی فسفردار، استفاده از کود زیستی فسفردار و کود شیمیایی در سه سطح، عدم استفاده از کودشیمیایی فسفردار، مصرف 45 کیلوگرم در هکتار P2O5 و 90 کیلوگرم در هکتار P2O5 بودند. نتایج نشان داد که مصرف کود زیستی فسفاته گرانوله در شرایط تنش کم آبی (100 و 130 میلیمتر تبخیر از سطح تشتک) به طور معنی‌داری عملکرد دانه، اجزای عملکرد و شاخص برداشت را افزایش داد. بیشترین عملکرد دانه (9090 کیلوگرم در هکتار) در شرایط آبیاری بهینه و مصرف کود زیستی و کود شیمیایی بمقدار 45 کیلوگرم در هکتار بدست آمد. در شرایط تنش کم آبی ملایم نیز بیشترین عملکرد دانه (8098 کیلوگرم در هکتار) از همین تیمار کودی حاصل شد. بالاترین وزن هزار دانه (6/356 گرم) مربوط به تیمار مصرف 45 کیلوگرم در هکتار P2O5 همراه با کود زیستی فسفاته و شرایط آبیاری بهینه به دست آمد که با مصرف 90 کیلوگرم در هکتار P2O5 و مصرف کود زیستی فسفاته و بدون مصرف کود شیمیایی و شرایط آبیاری بهینه اختلاف معنی‌داری را نشان نداد. بیشترین عملکرد دانه، تعداد دانه در ردیف بلال و تعداد ردیف در بلال در تیمار مصرف 45 کیلوگرم در هکتار P2O5 همراه با کود زیستی فسفاته و شرایط آبیاری بهینه به دست آمد که با مصرف 90 کیلوگرم در هکتار P2O5 اختلاف معنی‌داری را نشان ندادند. نتایج این تحقیق نشان داد که مصرف کودهای زیستی حل‌کننده فسفات منجر به افزایش تحمل گیاه ذرت در شرایط تنش کم آبی و کاهش مصرف کودهای شیمیایی شد.