بررسی تطبیقی قواعد لوتکا و پائو با تعداد نویسندگان و مقالات آنان در حوزه‌های علوم رایانه و هوش مصنوعی در پایگاه استنادی وب آو ساینس در سال‌های 1986 تا 2009 (ویژه‌نامه علم‌سنجی)

Abstract

هدف پژوهش حاضر، بررسی انطباق قواعد لوتکا و پائو با تعداد نویسندگان و مقالات آنان در حوزه‌های علوم رایانه و هوش مصنوعی در پایگاه اطلاعاتی وب آو ساینس در سال‌های 1986 تا 2009 است. اهداف فرعی پژوهش عبارتند از الف) جایگزینی "تعداد همکاری در تألیف" نویسندگان به‌جای تعداد مقالات آنان در قاعده پائو؛ ب) بررسی معیارهای بررسی قواعد لوتکا و پائو. پژوهش حاضر از نوع نظری بوده و با استفاده از قواعد علم‌سنجی انجام شده است. نتایج حاکی از این است که تعداد نویسندگان و تعداد مقالات آنان در حوزه‌های علوم رایانه و هوش مصنوعی با قاعده لوتکا انطباق ندارد، اما مطابق قاعده پائو است. رابطه بین تعداد نویسندگان و تعداد "همکاری در تألیف" آنان در این دو حوزه با قاعده پائو انطباق ندارد. برای مقایسه‌پذیر ساختن یافته-های پژوهش‌های مختلف، هماهنگ‌سازی استفاده از روش‌های بررسی قواعد علم-سنجی ضروری به نظر می‌رسد، از این‌رو در پایان، پیشنهادهایی برای هماهنگ‌سازی روش مطالعه این قواعد ارائه شده است. تفاوت‌های موجود در مطالعات در ارتباط با مطالعه نحوه رشد بروندادهای علمی نویسندگان براساس قاعده لوتکا یا پائو، روش شمارش نویسندگان مقالات، دامنه حوزه موضوعی یا موضوعات مورد مطالعه، بازه زمانی مورد مطالعه، و آزمون آماری است. یکسان‌سازی استفاده از روش‌شناسی‌ها در قواعد لوتکا و پائو در مطالعات علم‌سنجی و نتایج و یافته‌های حاصل از این‌گونه مطالعات در سطح ملی و بین‌المللی می‌تواند تا حدود زیادی حاصل تحقیقات را مقایسه-پذیر کند و در مسیر انجام پژوهش‌های هماهنگ گام بردارد