سازمان همکارى شانگهاى و ملاحظات امنیتى آمریکا

Abstract

جنگ در افغانستان نشان داد رویکرد آمریکا در ملاحظات بین المللى به سمت شرق تغییر جهت داده در حالى که در گذشته بیشتر متمایل به خاورمیانه بوده است. سیاست خارجى ایالات متحده در شرق مبتنى بر منافع و مصالح این کشور در خاورمیانه تهیه و تنظیم گردیده است. آسیاى مرکزى یک منطقه پر تنش مى‏ باشد که نگرانى‏ هاى امنیتى خاص خود را دارد. علاوه بر آن عملکرد روسیه و چین نیز در این منطقه مزید بر علت است. این دو کشور پیوندهاى سیاسى مستحکمى با کشورهاى منطقه دارند که غالباً این روابط مستحکم، سنتى و قدیمى است.<br /> در ابتدا سازمان همکارى شانگهاى (SCO) پنج کشور از آسیاى مرکزى و کلیه کشورهاى شرق آسیا را در برداشت. ظاهراً خط و مشى سازمان بر مسائل اقتصادى، اجتماعى، سیاسى، بنا شده بود. به هر حال SCO سازمانى است که اغلب در پى منافع دو کشور روسیه و چین در منطقه مى‏ باشد. ظاهراً SCO در مقابل هیچ یک از قدرت هاى جهانى، جهت ‏گیرى سوئى ندارد ولى به هرحال این سازمان علائم مختلفى را در طول زمان از خود نشان داده که این علائم نگرانى‏ هاى بین‏ المللى را در برداشته است. همچنین این سازمان در خواست‏ هاى کشورهایى همچون ایران، هند و پاکستان را براى عضویت در سازمان همکارى، مد نظر قرار داده است. بنابراین مى‏ توان گفت اعضاى SCO، تنها شرکاى ساده سیاسى اقتصادى کوچک نیستند بلکه توسعه و پیشرفت چشمگیرى داشته و در حال تبدیل به یک قدرت منطقه ‏اى مى‏ باشند.<br /> سیاست‏ها و دستورالعمل های کارى SCO اغلب با سیاست­هاى ایالات متحده در تصادم و برخورد بوده است. از جمله چالش ‏هاى موجود در این روابط مى ‏توان به: جنگ جارى در افغانستان، پیمان دفاعى بین آمریکا و تایوان و قرار دادن سیستم پدافند موشکى در خاک این کشور توسط آمریکا، اشاره نمود.<br /> با توجه به این ملاحظات جامع و فراگیر مى ‏توان نگرانى‏ هاى جدى آمریکا را از برنامه ‏هاى SCO برشمرد.