پهنه ‏بندى حرکات توده ‏اى در مسیر سنندج - دهگلان با استفاده از روش فرآیند تحلیل سلسله مراتبى (AHP)

Abstract

پهنه‏ بندى حرکات توده ‏اى یکى از روش‏ هایى است که به کمک آن مناطق بحرانى را به لحاظ پایدارى شیب مى‏ توان مشخص کرد و از نقشه پهنه بندى به دست آمده در برنامه ‏ریزى‏ هاى توسعه پایدار استفاده کرد (کرم، 1381، ص 25). مسیر سنندج - دهگلان یکى از مسیرهاى ارتباطى اصلى و پر تردد استان کردستان به حساب مى‏ آید که سیستم حمل و نقل این مسیر در منطقه کوهستانى از نظر حرکات توده ‏اى دچار تهدید مى‏ شود. این مسیر در محدوده کوهستانى به دلیل داشتن شیب زیاد دامنه ‏ها و ارتفاع زیاد منطقه و همچنین مکان گزینى نا مناسب جاده و به واسطه آن ناپایدار سازى دامنه‏ ها داراى وضعیتى نا مناسب است. تحقیق حاضر بر آن است که عوامل و عناصر مؤثر را در ایجاد این حرکات با استفاده از روش سلسله مراتبى (AHP) مشخص کرده و بر اساس تأثیر هر کدام از این عوامل و عناصر به وزن دهى آنها پرداخته و در نهایت نقشه پهنه بندى نقاط حساس به حرکات را مشخص نماید، که این نقشه پهنه بندى بر اساس ترکیبى از لایه‏ هاى هیپسومترى، شیب، جهت شیب، پوشش گیاهى، تیپ خاک، لیتولوژى، فاصله از گسل، فاصله از جاده، فاصله از روستا، تراکم شبکه زهکشى، درجه حرارت، بارندگى و همچنین واحدهاى اراضى و کاربرى اراضى مى‏ باشد. بر این اساس محدوده به چهار طبقه ریسک تقسیم گردید. نقشه به دست آمده به چهار طبقه با ریسک خیلى زیاد با 7/8 کیلومتر مربع، زیاد با 9/28 کیلومتر مربع، متوسط با 3/41 کیلومتر مربع و پهنه کم با 5/6 کیلومتر مربع تقسیم بندى گردید.