ظرفیت‌ها و محدودیت‌های توسعه در برقراری امنیت پایدار در مناطق مرزی شرق کشور

Abstract

مفاهیم توسعه وامنیت امروزه در ادبیات سیاسی جایگاه ویژه ای را به خود اختصاص داده­اند. بین این دو مفهوم رابطه متقابلی وجود دارد به طوری که در اکثر مواقع لازم وملزوم یکدیگرند . از سوی دیگرتوسعه و رسیدن به امنیت­پایدار به عنوان کارویژه اصلی دولت­ها از اهمیت بسیاری برخوردار است و راهبردهای مبتنی بر توسعه بهترین و کامل­ترین راهبردهای امنیتی محسوب می­شود. امنیت بستر­ساز، توسعه و دیدگاه­های نوین در زمینه امنیت­سازی مناطق مرزی بر استراتژی توسعه تاکید دارند. در حقیقت آن­چه که می­تواند امنیت پایدار را در مناطق مرزی ایجاد کند توسعه است. در این بین، مناطق مرزی شرق کشور به لحاظ موقعیت خاص جغرافیایی، سیاسی و امنیتی ازظرفیت ژئوپولتیک فوق­العاده­ای برخوردار هستند علی­رغم این مسئله پتانسیل بالایی نیز در جهت ایجاد ناامنی دارند که در صورت عدم کنترل می­تواند به عنوان عاملی در جهت برهم خوردن نظم و ایجاد بحران امنیت ملی عمل کند لذا نوشتار حاضر درصدد تبیین ظرفیت­ها و محدودیت­های توسعه در برقراری امنیت پایدار است .یافته­های تحقیق نشان می­دهد که مناطق مرزی شرق به علت مجاورت با کشورهایافغانستان وپاکستان و شرایط جغرافیایی و سیاسی حاکم بر آن­ها، ویژگی­های خاصی دارند. چنان­چه این ویژگی­ها مورد توجه قرار نگیرد تاثیراتی منفی بر روند امنیت پایدار در این مناطق خواهد گذاشت اما اگر مورد توجه واقع­شود و در فرایند برنامه­ریزی به کار گرفته شود، اثرات مثبتی از خود بر جای میگذارد و تهدید را به فرصت تبدیل می­کند. لذا تامین امنیت مرزهای شرقی، همواره یکی از موضوعات مهم و کاربردی در جغرافیای سیاسی ایران می­باشد که نه تنها با گذشت زمان از اهمیت آن کم نشده بلکه معیارها و مسائل جدید به آن اضافه شده است. روش تحقیق پژوهش حاضر تحلیلی وتوصیفی است و شیوه جمع آوری اطلاعات کتابخانه ای واسنادی می باشد.