نقد دیدگاه پست مدرنیسم در برنامه‌درسی با شاخص‌های مبانی فلسفی تربیت اسلامی
چکیده
در سال‌های اخیر بحث‌های متعددی پیرامون جایگزین شدن دیدگاه پست مدرن به عنوان نوعی تفکر و نگاهی فرهنگی – اجتماعی به مسائل و باورهای انسان‌ها با دیدگاه مدرنیسم در موضوعات مختلف در جریان است. عرصه تعلیم و تربیت به شکل عام و برنامه درسی به شکل خاص نیز درگیر این جریان شده است. براین اساس، پژوهش حاضر با هدف بررسی ویژگی‌های مبانی فلسفه پست مدرنیسم در برنامه درسی و نقد این مبانی با شاخص‌های مبانی فلسفی تربیت اسلامی صورت گرفته است. پژوهش حاضر از نوع اسنادی- تحلیلی است. یافته‌های پژوهش حاکی از این است که مبانی فلسفه برنامه درسی پست مدرن در اصول هستی شناختی بر عدم اعتقاد به ماورای طبیعت؛ در اصول انسان شناختی بر شکل‌گیری جوهر انسان از طریق روابط اجتماعی، تاریخی وفرهنگی؛ در اصول معرفت شناختی بر رد عقلانیت، فطرت، وحی و حاکمیت زبان به عنوان محور آگاهی؛ در اصول ارزش شناختی بر محوریت فرد و نسبی بودن اصول جهانشمول؛ و در اصول زیبایی شناختی بر معیار ذهنی زیبایی و دوری از فهم ظاهری و غور در باطن تجارب هنری استوار است. در مقابل مبانی فلسفی تربیت اسلامی در اصول هستی شناختی معتقد به حقیقت ماورای طبیعی (خداوند)؛ در اصول انسان شناختی بر اعتقاد به متکی بودن وجود حقیقی انسان بر روح؛ در اصول معرفت شناختی بر قابل وصول بودن معرفت؛ در اصول ارزش شناختی بر تکیه بر قرآن و مبانی دین اسلام و ارزش‌های ثابت و متغیر؛ و در اصول زیبایی شناختی بر گرایش ذاتی انسان به زیبایی و عینی و ذهنی بودن زیبایی‌ها استوار است. در مجموع نقد مبانی فلسفی پارادایم پست مدرنیسم از منظر مبانی فلسفی تربیت اسلامی نشان می‌دهد که حذف فراروایت‌ها و اصول جهانشمول، عقلانیت، فطرت، وحی و مرکزیت زدایی از انسان در این فلسفه] اصولی که جزو شاکله هویتی فلسفه تربیت اسلامی به سوی حیات پاک محسوب می‌شود [با هدف دستیابی به چارچوبی که مروج چندگانگی، نسبیت‌گرایی، نهیلسم و غیره باشد، صورت گرفته است.
کلید واژگان
برنامه درسیپست مدرن
تربیت اسلامی
مبانی فلسفی
شماره نشریه
5تاریخ نشر
2015-12-221394-10-01
ناشر
سازمان بسیج اساتیدسازمان پدید آورنده
عضو هیئت علمی دانشگاه علامه طباطباییعضو هیئت علمی دانشگاه تهران
دانشجوی دکتری برنامه‌ریزی درسی دانشگاه علامه طباطبایی
