عامل های اقتصادی و اجتماعی موثر بر پذیرش تکنولوژی آبیاری تحت فشار در گندم زارهای شهرستان همدان

Abstract

در راستای راهبرد توسعه پایدار، آموزش استفاده ی بهینه از منبع های آب بخشی از هدف‌های اصلی برنامه های دولت می باشد. در این میان بخش کشاورزی دارای بیش ترین سهم از مصرف منابع آب در کشور است و افزایش بازده آب با آموزش شیوه های مختلف به‌ویژه آموزش به‌کارگیری فناوری آبیاری تحت فشار دارای اهمیت بسیار بالایی است. این پژوهش به صورت توصیفی از نوع تحلیل؛ از نظر هدف کاربردی و از نظر نحوه جمع آوری داده ها میدانی و هدف اصلی آن بررسی عامل‌های اقتصادی– اجتماعی موثر برپذیرش فناوری آبیاری تحت فشار در شهرستان همدان می‌باشد. جامعه آماری تحقیق شامل 15474 کشاورز گندمکار دارای کشت آبی است که به صورت تصادفی دو مرحله ای 316 تن از آن به عنوان نمونه با استفاده از فرمول کوکران مشخص شد. در این تحقیق برای گردآوری داده‌ها از پرسشنامه استفاده شد که روایی آن بر پایه نظر سنجی اعضای هیات علمی گروه ترویج و آموزش کشاورزی اصلاح و تایید شد. برای سنجش پایایی آن از ضریب تتای ترتیبی استفاده گردید که برای عامل-های اقتصادی 85/0 θ و برای عامل‌های اجتماعی 82/0 θ به دست آمد. تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS ، تحلیل همبستگی متناسب با نوع متغیرها، بر پایه ضریب‌های همبستگی کندال، اسپیرمن و پیرسون و بررسی عوامل موثر بر پذیرش فناوری آبیاری نیز با بهره گیری از مدل رگرسیون لاجیت صورت پذیرفت. بر اساس نتایج متغیر های سطح تحصیلات، درآمد ناخالص سالانه کشاورز، دسترسی به تسهیلات مالی و اعتباری، نوع مالکیت زمین و شرکت در کلاس های آموزشی آبیاری بر پذیرش فناوری آبیاری تحت فشار دارای تاثیر معنی داری می باشند. در رگرسیون برآورد شده، متغیر های توضیحی سن کشاورز، تجربه کاری و نوع منبع تامین آب تاثیر معنی داری بر پذیرش فناوری آبیاری تحت فشار ندارند.