بررسی اثر تغییرات اقلیمی بر مصرف آب کشاورزی و ذخایر منابع آب ایران

Abstract

شرایط اقلیمی خشک و نیمه خشک ایران بحث تغییرات اقلیم را در این کشور بسیار حائز اهمیت می­سازد. تغییرات اقلیمی با تحت تاثیر قرار دادن منابع آبی بسیاری از فعالیت­ها و حتی حیات انسانی را با تهدید جدی مواجه می­سازد. ارزیابی میزان اثرپذیری مصرف و منابع آب از این تغییرات در سیاست گذاری­های کلان می­تواند نقش تعیین کننده و مهمی داشته باشد. در این مطالعه با استفاده از روش برنامه­ریزی ریاضی مثبت (PMP) و با در نظر گرفتن چهار سناریوی اقلیمی (تغییر نرمال اقلیم، تغییر اقلیم، تغییر پذیری اقلیم و تغییر توامان اقلیم) به بررسی اثرات این تغییرات بر مصرف آب کشاورزی و ذخایر منابع آب ایران طی 20 سال پرداخته شده است. نتایج تحقیق نشان داد در شرایط تغییر توامان اقلیم و همچنین تغییر اقلیم با وجود کاهش در آب مصرفی بخش کشاورزی، حجم ذخایر منابع آب ایران در مقایسه با دیگر شرایط اقلیمی با شدت بسیار بیشتری کاهش خواهد یافت. بر اساس این نتایج متوسط مصرف سالانه آب کشاورزی در چهار سناریوی مذکور به ترتیب 65/35103، 8/26533، 35216 و 69/26510 میلیون مترمکعب و متوسط کاهش سالانه در ذخایر آب ایران به ترتیب 2/4422، 6/11165، 24/4438 و 45/11267 میلیون مترمکعب خواهد بود. بر این اساس تغییر رویکرد در مدیریت عرضه و تقاضا آب و اتخاذ سیاست­های سازگاری جهت مواجه با تغییرات اقلیم می­بایست مورد توجه قرار گیرد.