شناسایی و اندازه‌گیری تری هالومتان‌ها در آب شرب با استفاده از میکرو استخراج فاز جامد و کروماتوگرافی گازی- طیف‌سنج جرمی (مطالعه موردی شهرهای استان مازندران)

Abstract

<strong>چکیده</strong> کلرزنی به­منظور ضدعفونی آب شرب به­دلیل واکنش کلر با مواد آلی طبیعی موجود در آب مثل اسیدهای تانیک، فلویک و هیومیک موجب تشکیل محصولات جانبی نظیر تری­هالومتان­ها می­شود. به­علت سرطان­زا بودن این ترکیبات، اندازه­گیری سریع این ترکیبات در آب نیازمند روش­های تجزیه­ای سریع و حساس می­باشد. در این تحقیق، روش میکرو استخراج فاز جامد، به­عنوان یک تکنیک جداسازی و پیش تغلیظ عاری از حلال برای تعیین چهار تری­هالو متان رایج در آب آشامیدنی و با استفاده از کروماتوگرافی گازی با طیف­سنج جرمی مورد استفاده قرار گرفته است. در این تکنیک، فیبر پلی دی متیل سیلوکسان و به روش فضای فوقانی، برای پیش تغلیظ و استخراج آنالیت از نمونه آبی به­کار گرفته شد. شناسایی و اندازه­گیری آنالیت­های استخراج شده به­وسیله واجذب حرارتی در محفظه تزریق کروماتوگرافی گازی- طیف­سنج جرمی انجام شد. پارامترهای مختلف موثر بر کارایی استخراج تری­هالومتان­ها از قبیل دمای استخراج و واجذب، زمان استخراج و واجذب و هم­چنین مقدار نمک بررسی و بهینه شدند. تحت شرایط بهینه، فاکتور تغلیظ حد تشخیص در محدوده 2/1 تا 4/4 میکروگرم بر لیتر و محدوده خطی از 20 تا 600 میکروگرم بر لیتر به­دست آمد. انحراف استاندارد نسبی در سطح غلظت 30 میکروگرم بر لیتر تری­هالومتان­ها در آب در محدوده % 2/5-3/1 به­دست آمد. روش به­طور موفقیت­آمیز برای استخراج و تعیین تری هالومتان­ها در آب آشامیدنی شهرهای استان مازندران به کار برده شد.