بررسی اعمال مالیات سبز بر حامل‌های انرژی انتشار دهنده گاز دی‌اکسید کربن و منفعت مضاعف ناشی از آن در اقتصاد ایران

Abstract

یکی از مهمترین چالش‌های فراروی دولت‌ها در قرن بیست و یکم، بحران‌های زیست‌محیطی است. به همین دلیل دولت‌ها می‌کوشند تا با اتخاذ سیاست‌ها و برنامه‌‌های مختلف، بر مشکلات فائق آیند. افزایش مصرف بی‌رویه سوخت‌های فسیلی نه تنها تحدیدی برای مصرف آینده آنها است، بلکه آثار منفی زیست محیطی آن نیز به عنوان مقوله مهم مورد توجه دولت‌مردان است. بر همین اساس در این مطالعه با استفاده از روش تعادل عمومی قابل‌محاسبه آثار رفاهی و زیست‌محیطی سیاست مالیات سبز بررسی‌ و تغییرات رفاه، میزان تولید و تغییرات آلاینده دی‌اکسید کربن برای سال 2015 در ایران و بخش‌های زغال‌سنگ، نفت، گاز و فرآورده‌های نفتی در قالب هشت سناریوی مالیاتی ارزیابی‌شده است. نتایج به‌دست‌آمده نشان می‌دهد که با وضع مالیات بر بخش‌های آلاینده، در همه سناریوها با لحاظ اثر مثبت کاهش آلودگی، تغییرات رفاه مثبت است و میزان آن با افزایش نرخ مالیات افزایش می‌یابد، اما تولید در تمامی سناریوها کاهش‌یافته است؛ درنتیجه در ایران با اعمال مالیات سبز منفعت مضاعف حاصل نمی‌شود، همچنین بالاترین نرخ رشد رفاه به ازاء نرخ مالیات 4 درصد (سناریوی چهارم) است که به‌عنوان نرخ بهینه در نظر گرفته می‌شود.