بررسی اثر تکانه‎های ساختاری بر نوسانات متغیرهای کلان اقتصاد ایران

Abstract

نوسانات زیاد رشد اقتصادی و تورم، ریسک اقتصادی را افزایش داده و در نتیجه سطح سرمایه‎گذاری، تولید و رفاه جامعه را کاهش می‎دهد. نظریه‎های نوین اقتصادی، نوسانات متغیرهای کلان اقتصادی را به تکانه‎های ساختاری و واکنش درونی اقتصاد به این تکانه‎ها نسبت می‎دهند. این مقاله، به بررسی اهمیت نسبی تکانه‎های ساختاری در توضیح نوسانات متغیرهای کلان اقتصادی، با استفاده از روش خودرگرسیون برداری ساختاری می‎پردازد. تکانه‎های ساختاری شناسایی شده با استفاده از یک مدل اقتصاد کلان، عبارتند از: تکانه‎ی درآمدهای واقعی نفت، تکانه‎ی طرف عرضه، تکانه‎ی تراز تجاری، تکانه‎ی تقاضای واقعی و تکانه‎ی تقاضای پولی. نتایج تحقیق نشان می‎دهد که تکانه‎ی طرف عرضه و تکانه‎ی درآمد نفتی، منبع اصلی نوسانات رشد اقتصادی در کشور است. گرچه تکانه‎ی مثبت درآمد واقعی نفت، تولید ناخالص داخلی را با نرخ کاهنده افزایش می‎دهد، اما این تکانه نمی‎تواند رشد پایدار اقتصادی را در بلندمدت تضمین کند. تکانه‎ی مثبت پولی (سیاست پولی) در کوتاه‎مدت اثر مثبت روی تولید دارد، ولی در بلندمدت این اثر منفی است. به طور کلی نتایج این تحقیق نشان می‎دهد که گرچه سیاست‎های مدیریت تقاضا (سیاست‎های پولی و مالی) نقش مهمی در تثبیت تورم دارند، اما توان آنها در تثبیت رشد اقتصادی محدود است.