توسعه مبتنی بر حمل و نقل همگانی و کاهش جزایر حرارتی در شهرها: پیشنهادهایی برای تلفیق راهکارها (نمونه موردی: شهر بجنورد)

Abstract

توسعه شتابان جوامع انسانی آن‏ها را با مشکلات زیادی از جمله مسایل زیست­محیطی مواجه نموده­است. یکی از این مشکلات زیست­محیطی، پدیده جزایر حرارتی شهری به معنای افزایش دمای نقاط‏­شهری نسبت به پیرامونشان می­باشد. این پدیده مشکلات زیادی از قبیل گرمازدگی، کاهش کیفیت منابع آب، افزایش آلودگی هوا و مصرف انرژی و .... را برای شهرها و ساکنانشان به وجود­آورده است. تحقیق حاضر از نوع کاربردی با روش توصیفی برپایه فن پیمایشی انجام شده است. هدف از پژوهش، بررسی وجود پدیده جزایر حرارتی در شهر بجنورد و ارایه پیشنهادهایی برای کاربست راهکارهای منطبق با توسعه مبتنی بر حمل و نقل عمومی بوده است. بدین ترتیب در گام نخست بر پایه تحلیل اطلاعات مربوط به دما بین سال‏های 1382 تا 1394، در داخل و پیرامون شهر، سعی در اثبات پدیده جزایر حرارتی در شهر بجنورد شده است. از آنجا که علت اصلی ایجاد جزایر حرارتی شهری تغییر در پوشش زمین در نقاط شهری و نحوه ساخت و ساز بشر می­باشد و با توجه به این‏که الگوی توسعه مبتنی بر حمل و نقل عمومی (TOD) در پی برقراری تعادل بین نظام کاربری­زمین با نحوه استفاده از زمین و حمل و نقل عمومی است، به نظر می رسد بتوان با تعدیل راهکارهای اجرای توسعه مبتنی بر حمل و نقل عمومی، در راستای کاهش اثرات جزایر حرارتی شهری گام برداشت. یافته­ها نشان می­دهند که در شهر بجنورد پدیده جزایر حرارتی وجود دارد. پیشنهاد تحقیق کاربست راهکارهای الگویTOD در راستای کاهش اثرات جزایر حرارتی در شهرها (شهر بجنورد) است.