مروری بر شاخص‌های مکان‌یابی شهر جدید

Abstract

ایجاد شهرهای جدید به منظور پاسخ­گویی به نیازهایی مانند جذب سرریز جمعیتی، تامین مسکن و بسیاری از عوامل دیگر صورت می­گیرد .شهرهای جدید سکونت­گاه­های برنامه­ریزی شده­ای هستند که به منظور حل معضلات جمعیتی و اقتصادی کلان شهرها و کشورها عموما از ابتدای قرن بیستم پا به عرصه وجود گذاشتند. گرایش به ایجاد شهرهای جدید از سال­های 1364 به­طور غیررسمی در محافل مرتبط با شهرسازی کشور ایران نیز مطرح شد و نهایتا در سال 1368 با تصویب آن در مجلس شکل رسمی یافت. عواملی متعددی از آن تاریخ تاکنون در وضعیت موفقیت و ناموفقیت این­گونه شهرها دخیل بوده­اند. در این میان، انتخاب مکان شهر جدید یکی از پیچیده­ترین انواع تصمیم­گیری­های فضایی است، که خود در حوزه مدل­های تصمیم­گیری با عنوان تحلیل سازگاری زمین با نوع استفاده از آن و یا مکان­یابی اراضی بهینه برای هر فعالیت قرار می­گیرد. انجام مطالعات مکان­یابی درست و مناسب به­خصوص شناسایی شاخص­های تاثیر­گذار در فرآیند مکان­یابی شهر جدید، نقش موثری در توسعه­ی شهری پایدار خواهد داشت. ضمن این که حفظ کیفی ویژگی­های محیط­زیستی نیز به عنوان عوامل کلیدی موثر در مکان­یابی این شهرها به حساب می­آیند. در این مقاله مروری بر سابقه­ی شهرهای جدید، روند شکل­گیری آن­ها، اهمیت مکان­یابی شهرهای جدید، چارچوب مکان‌یابی و شاخص­های مکان­یابی شهرهای جدید انجام شده است.