تاثیر برخی تیمارهای شیمیایی و هورمونی بر شکستن خواب بذر گونه های بادام و هلو (Prunus spp)

Abstract

در این پژوهش جوانه‏زنی بذرهای گونه‏های مختلف جنس <em>Prunus</em> شامل <em>Prunus communis</em> L.، <em>Prunus scoparia </em>Spach، <em>Prunus</em> <em>haussknechtii</em> Bornm و<em>Prunus persica</em>L. مطالعه شد. برای این کار ابتدا، بذرهای بالغ بدون پوشش پوستۀ چوبی به‏مدت 30 دقیقه تحت تیمار تترامتیل‏ تیورام ‏دی‏سولفید‌ 2 درصد‌ ضد ‏عفونی شدند. بذرهای مربوط به هر گونه در سه گروه (هر گروه حاوی 90 بذر در سه تکرار 30 تایی) تقسیم شدند و هر گروه پس از تیمار با شاهد (آب مقطر)، هورمون اسید جیبرلیک (250 و500 میلی‌گرم در لیتر) و آب اکسیژنه (5/0 و 1 درصد) در پرلیت مرطوب و در دمای 7 سانتی‌گراد به‌‏مدت 10 هفته به‏منظور بررسی و ثبت درصد جوانه‏زنی در هر هفته چینه‌سرمایی شدند. طی مدت انبار‏مانی، تعداد بذرهای جوانه‏زده، درصد جوانه‏زنی، میانگین زمان جوانه‏زنی و میانگین سرعت جوانه‏زنی ثبت شد. نتایج نشان داد بین گونه‏های مطالعه‌شده از نظر زمان جوانه‏زنی تفاوت معنا‏داری وجود داشت به‏طوری‏که<em>P. communis</em> L. و <em>P. persica</em>L. به‏ترتیب ‌کمترین و بیشترین زمان برای شکستن خواب و جوانه‏زنی بذرها در بین گونه‏های ‌مطالعه‌شده را داشتند‌. غلظت‌های مختلف آب اکسیژنه و اسید جیبرلیک روی بذر هر کدام از گونه‏های مطالعه‌شده اثر معنا‏داری در شکست خواب آنها داشت. بعد از پنج هفته، تیمار‏های آب اکسیژنۀ 5/0 درصد، اسید جیبرلیک500 و 250 میلی‌گرم در لیتر به‏ترتیب بیشترین تأثیر را در شکستن خواب بذر گونه‏های <em>P. scoparia</em>(68 درصد جوانه‏زنی<em>)، </em><em>P. communis</em> L (60 درصد جوانه‏زنی)، <em>P.</em> <em>haussknechtii</em><em> (</em>42 درصد جوانه‏زنی) و <em>P. persica</em>(34 درصد جوانه‏زنی) داشتند در‌حالی‏که در تیمار شاهد بذر هیچ‌کدام از گونه‏ها جوانه نزدند.