بهینه‌سازی القای ریشه‌های مویین در کاسنی و تأثیر اکسین و منبع کربن بر رشد آن‌ها

Abstract

کشت ریشه‌های مویین، روش مؤثری برای تولید متابولیت‌های ثانویه گیاهی می‌باشد؛ زیرا ریشه‌های مویین از پایداری ژنتیکی و بیولوژیکی برخوردار بوده و قادر به تولید متابولیت‌ها، در زمان کوتاه و بدون نیاز به هورمون می‌باشند. کاسنی، از جمله گیاهان دارویی ارزشمند بوده و شامل ترکیبات دارویی مهمی می‌باشد. در این تحقیق، القای ریشه‌های مویین، توسطاگروباکتریوم رایزوژنز سویه A₄ انجام شد. در آزمایش اول، تأثیر نوع و سن ریزنمونه و مدت هم‌کشتی، بر کارایی القای ریشه‌های مویین بررسی شد. در آزمایش دوم، تأثیر سه نوع محیط کشت مختلف (موراشیک و اسکوگ جامد، مایع و 2/1 غلظت مایع) بر میزان رشد و تولید زیست‌توده در ریشه‌های مویین بررسی شد. در آزمایش سوم، تأثیر نوع و سن ریزنمونه، بر میزان فنل کل بررسی گردید؛ همچنین در آزمایش چهارم، تأثیر غلظت‌های مختلف نفتالین­استیک­اسید (5/1 و 1، 5/0، 0 میلی‌گرم در لیتر) و ساکارز (6 و 5، 4، 3 درصد)، بر میزان تجمع زیست‌توده بررسی شد. نتایج به­دست­آمده نشان داد که بیشترین درصد القای ریشه‌های مویین (60 درصد) و تعداد ریشه (61/11 ریشه در هر ریزنمونه) در ریزنمونه‌های کوتیلدون 5 روزه، به­دست آمد. همچنین محیط کشت 2/1 غلظت، بهترین محیط کشت برای رشد ریشه‌های مویین بود و بیشترین میزان فنل کل، در ریشه‌های مویین حاصل از برگ 28 روزه حاصل شد. همچنین محیط کشت حاوی ترکیب 5/0 میلی‌گرم در لیتر نفتالین­استیک­اسید و 3 درصد ساکارز، بهترین تأثیر را در تجمع زیست­توده نشان دادند.