بررسی تنوع ژنتیکی برخی رقم‌های پابلند گل داوودی (Dendranthema grandiflorum Ramat.) بر پایۀ صفات ریخت‌شناختی در شرایط بیرانشهر

Abstract

گل داوودی (<em>Dendranthema</em> <em>grandiflorum</em> Ramat.) یکی از مهم­ترین گیاهان زینتی و دارویی در عرصۀ جهانی به­شمار می­رود. به‌منظور بررسی میزان تنوع ژنتیکی برخی رقم‌های گل داوودی با استفاده از نشانگر­های ریخت‌شناختی (مورفولوژیک)، 21 صفت کمی در 15 رقم پا­بلند داوودی با سه تکرار در قالب طرح بلوک­های کامل تصادفی در بیرانشهر شهرستان خرم­آباد، استان لرستان ارزیابی شد. نتایج به‌دست‌آمده از این پژوهش، نشان­دهندۀ دامنۀ گسترده‌ای از تغییرپذیری‌ها در بین رقم‌های مورد بررسی از نظر صفات اندازه‌گیری‌شده بود. در برخی از صفات از جمله شمار گل، شمار برگ، شمار شاخه­های جانبی که ضریب تغییرپذیری‌های بالاتری نشان دادند، تنوع بیشتری در بین رقم‌های داوودی داشتند. نتایج به‌دست‌آمده از ضریب همبستگی نشان داد، بین صفات شمار گل در بوته با شمار شاخۀ فرعی، قطر شاخۀ اصلی و گستردگی بوته همبستگی منفی و معنی­داری وجود داشت. در تجزیۀ عاملی، هفت عامل اصلی و مستقل با مقادیر ویژۀ بزرگ­تر از 1 درمجموع توانستند 1/91 درصد واریانس کل را توجیه کنند. در تجزیۀ خوشه­ای رقم‌ها در فاصلۀ اقلیدسی 73/33، به سه گروه اصلی تقسیم‌بندی شدند. به‌طوری‌که دو رقم ̓‌شکرنازʻ و ̕نادیا2ʻ با بیشترین ارتفاع شاخه و رقم گل‌گیسʻ با بیشترین قطر سرگل از دیگر رقم‌ها متمایز شدند. بنابراین با توجه به اینکه بررسی این رقم‌ها در شرایط یکسان صورت گرفته است، می­تواند گزینش برای صفات مورد بررسی صورت گیرد.