اثر زمان نمونه‌گیری، نوع و آرایش کشت ریزنمونه‌ها و نوع آنتی‌اکسیدان بر استقرار و رشد ریزنمونه‌های گردوی ایرانی (Juglans regia L.) در شرایط درون شیشه‌ای

Abstract

در این تحقیق، چهار آزمایش مجزا جهت مطالعه عوامل مؤثر بر استقرار و رشد ریزنمونه‌های دو ژنوتیپ گردو Z60 و Z63 جمع‌آوری شده از ایستگاه تحقیقات گردوی تویسرکان اجرا گردید. آزمایش‌ها شامل بررسی پنج زمان نمونه‌گیری، چهار نوع ریزنمونه، سه حالت قرار دهی ریزنمونه روی محیط کشت و شش نوع ماده آنتی‌اکسیدان بودند. در هر دو ژنوتیپ، ریزنمونه‌های مریستم انتهایی و تک گره که در اردیبهشت‌ماه گرفته شدند به دلیل داشتن نقطه فعال رشد و نیز شرایط فیزیولوژیکی مناسب بیشترین رشد و استقرار را دارا بودند و نسبت به سایر ریزنمونه‌ها از این نظر اختلاف معنی‌داری را نشان دادند. همچنین ریزنمونه‌هایی که به صورت عمودی و به سمت بالا روی محیط کشت قرار داده شدند رشد بهتر و بیشتری داشتند. در ژنوتیپ Z63 نتایج نشان داد که پلی‌وینیل پیرولیدون و فلوروگلوسینول موجب افزایش استقرار ریزنمونه‌ها و کاهش تعداد ریزنمونه‌های قهوه‌ای شده گردیدند و علاوه بر آن باعث افزایش معنی‌دار در وزن تر و قطر کالوس نسبت به سایر تیمار‌ها شدند. در ژنوتیپ Z60 سیستئین اثر معنی‌داری در افزایش استقرار ریزنمونه‌ها، کاهش تعداد ریزنمونه‌های قهوه‌ای شده و افزایش وزن تر کالوس داشت.