تأثیر کم آبیاری بر ویژگی‌های رویشی، عملکرد و کیفیت میوۀ سه رقم زیتون روغنی

Abstract

این پژوهش به‌منظور بررسی تأثیر کم آبیاری بر ویژگی‌های رویشی و زایشی سه رقم زیتون روغنی 14 ساله به نام‌های روغنی، آمفی‌سیس و میشن در ایستگاه پژوهشی زیتون دالاهو سرپل‌ذهاب تحت تأثیر سه رژیم آبیاری در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در سال 1393‌ اجرا شد. تیمارهای آبیاری شامل آبیاری به میزان 100 درصد تبخیر و تعرق (شاهد)، آبیاری به میزان 60 درصد نیاز آبی (کم آبیاری مداوم) و کم آبیاری تنظیم شده (60 درصد نیاز آبی به همراه عدم آبیاری در طول مدت سخت شدن هسته و تغییر رنگ میوه) درختان زیتون طی فصل رشد بودند. نتایج نشان داد، تیمار کم آبیاری تنظیم‌شده در مقایسه با تیمار کم آبیاری مداوم در کل فصل باعث افزایش وزن میوه، طول میوه، وزن تر و خشک گوشت، درصد رطوبت میوه، وزن خشک هسته و طول هسته در رقم‌های مختلف زیتون مورد آزمایش شد. از نظر قطر میوه، نسبت وزن خشک گوشت به هسته، درصد گوشت و درصد روغن در مادۀ تر بین رژیم‌های آبیاری تفاوت معنی‌‌داری وجود نداشت. درصد روغن در مادۀ خشک به‌طور معنی‌دار تحت تأثیر تیمارهای آبیاری قرار گرفت، به‌طوری‌که بیشترین درصد روغن در مادۀ خشک (67/37 درصد) در رقم روغنی در کم آبیاری مداوم مشاهده شد. همچنین در این رقم در تیمار کم آبیاری مداوم عملکرد روغن در هکتار در مقایسه با تیمارهای آبیاری کامل و کم آبیاری تنظیم‌شده افزایش یافت. در رقم آمفی‌سیس، عملکرد روغن در تیمار کم آبیاری تنظیم‌شده با تیمار آبیاری کامل اختلاف معنی‌داری نداشت. به‌طورکلی واکنش هر سه رقم به تیمارهای آبیاری متفاوت بود و رقم آمفی‌سیس به‌عنوان رقم برتر تحت تأثیر کم آبیاری تنظیم‌شده معرفی می‌شود. در رقم پر رشد (میشن) تأثیر کاهش آبیاری شدیدتر مشاهده شد.