فعالیت ضدقارچی عصاره اتانولی بره‌موم علیه چند قارچ بیماریزای پس از برداشت

Abstract

بره‌موم یکی از فرآورده‌های جانبی با ارزش زنبورعسل می‌باشد که زنبورهای کارگر با جمع‌آوری صمغ گیاهان و مخلوط کردن آن با آنزیم‌های خود، ماده‌ای چسبناک، موم‌مانند و معطر را تولید می‌کنند. برخی خواص بیولوژیکی از قبیل خواص ضدباکتریایی، ضدقارچی و آنتی‌اکسیدانی برای این ماده به اثبات رسیده است. در این پژوهش، فعالیت مهار کنندگی عصاره اتانولی بره‌موم روی چهار قارچ بیماریزای پس از برداشت گیاهی شامل Aspergillus flavus (عامل کپک زرد پسته)، Botrytis cinerea، A. tubingensis وCladosporium cladosporioides (قارچ‌های عامل پوسیدگی میوه انگور) بررسی شد. برای این منظور، ابتدا عصاره اتانولی بره‌موم در غلظت‌های 50، 100، 250، 500 و 1000 میکروگرم بر میلی‌لیتر به محیط کشت PDA افزوده شد. سپس دیسک میسلیومی جوان قارچی در مرکز محیط کشت حاوی عصاره، مایه‌زنی و میزان رشد آنها اندازه‌گیری و میزان درصد بازدارندگی عصاره تعیین شد. نتایج نشان داد که بین گونه‌های قارچی، غلظت‌های عصاره و همچنین برهمکنش بین گونه‌های قارچی و غلظت‌های مختلف آن تفاوت معنی‌داری (P≤0.01) وجود دارد. گونه‌های قارچی، میزان حساسیت متفاوتی در مواجهه با غلظت مشخص از عصاره مزبور نشان دادند، ولی به طور کلی بیشترین درصد بازدارندگی در بیشترین غلظت مورد استفاده مشاهده شد. قارچ‌های A. tubengensis و C. cladosporioides به ترتیب با %88/80 و %11/79 بیشترین درصد بازدارندگی از رشد را در غلظت µg/L 1000 عصاره مزبور نشان دادند. با توجه به نتایج این تحقیق می‌توان گفت که بره‌موم به‌عنوان فرآورده‌ای طبیعی، پتانسیل ضدقارچی دارد و می‌توان پس از تحقیقات تکمیلی از آن برای مهار زیستی بیماری‌های پس از برداشت قارچی بهره برد.