مطالعه ماکروسکوپیک و میکروسکوپیک اویداکت در مرغ مروارید (مرغ شاخدار)

Abstract

مرغ مروارید از خانواده قرقاول­ می باشد. دستگاه تولیدمثل آن شامل تخمدان و اویداکت می­باشد. اویداکت باعث اتصال تخمدان به کلواک شده و از قسمت­های قیف، مگنوم، تنگه، رحم و واژن تشکیل شده است. از آنجایی که تفاوت­های آناتومیکی در این اعضا در پرندگان گزارش شده است و نیز بدلیل اینکه بر روی اویداکت مرغ مروارید تاکنون مطالعه آناتومیکی و بافت‌شناسی صورت نگرفته بود، این مطالعه انجام شد. برای این پژوهش 10 عدد مرغ مروارید بالغ ماده تهیه و اویداکت آنها مورد مطالعه کالبدشناسی قرار گرفت. سپس نمونه بافتی آماده و با روش هماتوکسیلین ـ ائوزین رنگ‌آمیزی شدند. نتایج بطور کلی مشابه سایر پرندگان بود. ویژگی کالبدشناسی قابل ذکر اویداکت مرغ مروارید این بود که طول اویداکت با طول بدن تقریبا برابر و تمامی نواحی اویداکت بجز ناحیه رحم از نظر رنگ مشابه یکدیگر بود. نتایج آزمون آماری با استفاده از آزمون Tukey نشان داد که میانگین اندازه قسمت‌های مختلف اویداکت فعال بیشتر ازاویداکت غیر فعال بوده و این اختلافات در مگنوم، تنگه و رحم بصورت معنی­دار و در قسمت قیف و واژن معنی‌دار نمی­باشد. یافته بافت‌شناسی قابل توجه نیز این بود که اپیتلیوم در اویداکت به شکل استوانه‌ای شبه مطبق مژه‌دار دیده شده و بجز ناحیه قیف در سطح داخلی مجرای اویداکت بر روی چین­های اولیه، چین­های ثانویه قرار گرفته بود. در پارین نیز غدد لوله‌ای دیده شد که از گردن قیف شروع شده و در قسمت واژن کاملاً ناپدید می‌شوند.