تحلیل فضایی و ارزیابی شاخص های توسعه یافتگی شهرستان های استان کهگیلویه و بویراحمد (با استفاده از سیستم تحلیل عاملی و تکنیک خوشه ای)

Abstract

درک استعدادها و توانمندیهای مناطق و برنامه ریزی برای گسترش و تقویت مزیت های نسبی بر اساس قابلیت ها موجب تعادل و توازن منطقه ای می شود.مطالعه حاضر در تلاش است تا با بهره گیری از سیستم تحلیل عاملی و روش تکنیک خوشه ای به نامتعادل بودن و شکاف موجود بین شهرستانهای استان بپردازد. در پرتو چنین مطالعاتی می توان الزامات استراتژیک توسعه بخش ها و مناطق و شهرستان های استان را تعیین و با دقت در اولویت بندی های راهبردی اهداف توسعه ای را به فراخور توانمندی ها ،ظرفیت ها و قابلیت های منطقه ای به انجام رساند.در این مقاله ابتدا 33 شاخص آموزشی ،فرهنگی،اقتصادی ،زیربنایی ،بهداشتی و جمعیتی مورد بررسی قرار گرفته و از روش پیشرفته تحلیل عاملی به شش عامل تقلیل یافته و بطور ترکیبی در مولفه های معنی دار قرار داده شده و سپس شهرستانهای استان به روش تکنیک خوشه ای به چهار طبقه همگن تقسیم شده اند.شاخص های مورد مطالعه به کمک تکنیک های فوق در نرم افزارهای SPSS و EXEL محاسبه شده و سپس چگونگی و یا درجه توسعه یافتگی و نابرابریهای شهرستانی محاسبه و تحلیل شده است.نتایج نشان می دهد شهرستانهای استان از جهت توسعه یافتگی کاملا نامتعادل هستند.بطوری که شهرستان بویراحمد به دلیل مرکزیت اداری - سیاسی استان و گچساران به لحاظ نفت خیز بودن شرایط بهتری از جهت شاخص های مورد مطالعه دارند و در سطح برخوردار و شهرستانهای کهگیلویه و چرام ، دنا در سطه نیمه برخوردار وشهرستان های لنده،بهمئی و باشت محروم و غیر برخوردارند.