مبانی ارزیابی ادله در آیین دادرسی مدنی ایران و فراملی

Abstract

تحول نظام‌های حقوقی در جوامع پیشرفته و در بخش قواعد اثبات دعوا با هدف رسیدن به قضاوت واقعی و تحقق عدالت به سمت توسعه‌ی اختیارات قضات برای کشف واقع و نه صرفاً فصل خصومت صورت گرفته و مهم ترین ابزار برای وصول به این هدف امکان ارزیابی ادله اثبات دعوا توسط دادرسان می‌باشد. ارزیابی دلیل به معنی قضاوت در مورد ارزش و شایستگی هریک از ادله است که این مفهوم نیز در ارتباط با هر دعوا و به تبع مجموعه‌ی شرایط و اوضاع و احوال حاکم بر پرونده متفاوت خواهد بود. به عبارت دیگر، جایگاه و نتیجه‌ی حاصله از ارزیابی دلیل در مواقعی که به صورت مطلق و تئوریک مورد بررسی قرار می‌گیرد نسبت به زمانی که مرتبط با موضوع خاص تجزیه و تحلیل می‌گردد یکسان نبوده و در اکثر موارد طریقیت آن برای رسیدن به واقع و کشف حقیقت بر موضوعیتش غلبه می‌یابد.