ارائه مدل حسابداری اسلامی، با تأکید بر مبانی فقهی و چالش‌های بنیادی

Abstract

چالش‌های حسابداری اسلامی در حسابداری مرسوم پوشش داده نشده‌اند و مقبولیت استانداردهای سازمان حسابداری و حسابرسی نهادهای مالی اسلامی (به­عنوان نهاد پیش­رو تدوین‌کننده استانداردهای حسابداری اسلامی)، نیز نیازمند بررسی است. چالش­های یادشده در دو دسته بنیادی و کاربردی قابل‌تقسیم هستند. ارائه پاسخ جامع و مقبول به این چالش­­ها، نیازمند بررسی موضوع از هر دو منظر فقهی و حسابداری است. با توجه نبود ادبیات کافی در مورد بعد فقهی حسابداری اسلامی، پژوهش حاضر به روش آمیخته اکتشافی صورت می‌پذیرد. بخش کیفی پژوهش با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی، به­عنوان روشی متقن در علوم اسلامی، به ارائه پاسخ فقهی مناسب برای چالش­های بنیادی می­پردازد. بخش دوم پژوهش با روش پیمایشی به اخذ نظرات خبرگان حسابداری می­پردازد.. پس از مقایسه نتایج دو بخش کیفی و کمی و ارائه پاسخ چالش­های بنیادی حسابداری اسلامی، لزوم تشکیل کمیته فقهی در سازمان حسابرسی و نیز اقدام فراملی در راستای حل چالش­های حسابداری اسلامی پیشنهاد می­گردد. درنهایت، بر اساس نتایج، مدلی برای حسابداری اسلامی ارائه می­گردد.