بررسی ریشه های حسابداری دوطرفه در خاورمیانه و تأثیر آن بر ظهور و گسترش حسابداری دوطرفه در اروپا

Abstract

حسابداری از دیرباز مورد استفاده­ی دولت­ها و تجار بوده، و سابقه­ی تاریخی آن به هزاران سال پیش از میلاد می­رسد و در روند تکاملی خود با توجه به نیازهای افراد و نهادهای ذینفع تغییر شکل یافته است. از لحاظ تاریخی، بسیاری معتقدند که دفترداری دوطرفه در حدود قرن سیزدهم میلادی در ایتالیا رواج یافت. در رابطه با منشأ و خاستگاه دفترداری دوطرفه، سه نظریه وجود دارد که عبارتند از نظریه­ی رومی، نظریه­ی ایتالیایی و نظریه­ی خاورمیانه. هدف پژوهش حاضر بررسی نظریه­ی خاورمیانه، یعنی تأثیرات خاورمیانه بر ظهور و گسترش دفترداری دوطرفه در اروپا،می­باشد. در این راستا، ابتدا پیش شرط­ها یا مقدمه­هایی که برای ظهور دفترداری دوطرفه مورد نیاز است، بررسی شد. پس از بررسی مقدمه ها-که همان هفت پیش شرط مورد نظر لیتلتون و انرژی لازم است- منابع و اسناد تاریخی جهت یافتن مدرک یا قرینه­ی کاربرد سیستم دوطرفه مورد واکاوی قرار گرفت، ضمن این­که در کنار آن بررسی رویه­های دفترداری در خاورمیانه­ی قرون وسطی مدنظر بود. در نهایت، رویدادها و حوادثی که باعث ارتباط علمی و اقتصادی بین خاورمیانه و اروپا به ویژه ایتالیا در قرون وسطی شد، مورد بررسی قرار گرفت.