مولفه‌های ثبات و تهدید در روند دموکراسی ترکیه: ریشه‌یابی الگوی نوسانی دموکراتیک

Abstract

<em>یکی از مسائل مهم و چالش‌برانگیز خاورمیانه و ترکیه معاصر، مطالعه الگوهای ثبات و تهدید دموکراسی است. ترکیه در زمره معدود کشورهای خاورمیانه است که تجربه بلندمدتی در دموکراسی داشته است. با این حال، روند دموکراسی ترکیه از زمان تاسیس جمهوری ترکیه تا به امروز حاکی از نوعی الگوی نوسانی بوده است؛ الگویی که بر اساس آن دموکراسی ترکیه هیچ‌گاه به ثبات دموکراتیک دست نیافته و همواره با مولفه‌هایی مواجه بوده که هم به تقویت دموکراسی در این کشور کمک کرده‌اند و هم زمینه تضعیف و تهدید آن را مهیا ساخته‌اند. این پژوهش با هدف ریشه‌یابی مولفه‌های نوسان در الگوی دموکراسی ترکیه به دنبال ارائه پاسخ به این سوال است که چرا روند دموکراسی ترکیه باوجود تداوم و تکامل، نتوانسته نویدبخش ثبات باشد و دائماً با الگوی نوسانی ثبات و تهدید همراه شده است؟ یافته‌‌های این نوشتار با اتکا به روش توصیفی- تبیینی و بهره‌گیری از روند تاریخی حکمرانی در ترکیه نشان می‌دهد که اثرگذاری و همزیستی همزمان مولفه‌های ثبات‌بخش همچون اصلاحات قانون اساسی، سیستم حزبی و عضویت در اتحادیه اروپا در کنار مولفه‌های تهدیدزا مانند تهدیدهای قومی، چالش‌های مذهبی و مداخله نظامیان در شکل‌گیری این الگوی نوسانی موثر است</em>