زمین‌لغزش بزرگ دشتگان رودبار (مسیر آزادراه رشت ـ قزوین) بررسی علل و چگونگی پایدارسازی آن

Abstract

زمین‌لغزش کلان‌دشتگان رودبار با حجم ۱٫۵ میلیون‌متر مکعب در مسیر آزادراه رشت ـ قزوین، واقع در استان گیلان، در سال ۱۳۸۴ به وقوع پیوست که موجب مسدودشدن مسیر و وقفه‌ی طولانی در روند اجرایی آن شد. جنس مصالح در بخش فوقانی توده، ترکیبی از سنگ و خاک بوده که بر روی لایه‌یی از مخلوط رس و لای مستقر بر سنگ بستر قرار گرفته است. تحلیل پایداری مقطع با آنالیز برگشتی در حالت غیراشباع، قبل از لغزش حاکی از پایداری توده با ضریب اطمینان ۱٫۲ بوده است. تحلیل‌ها حاکی است که تراوش آب در بخش ریزدانه در رأس و ایجاد ترانشه (گودال) در پای شیب، به‌صورت توأمان، علل اصلی لغزش در دشتگان رودبار است. در این نوشتار، مجموعه راهکارهای پایدارسازی قبل از رانش توده ــ به‌منظور جلوگیری از وقفه‌ی طولانی در روند اجرایی پروژه ــ و نیز بعد از رانش توده ــ به‌منظور ادامه‌ی احداث آزادراه ــ مورد بررسی قرار گرفته‌اند. ارزیابی‌های فنی، اقتصادی و اجرایی در هر دو حالت مؤید برتری گزینه‌ی دیوار حائل مهارشده به شمع‌های نگهبان در مقایسه با سایر روش‌هاست.