نیاز و سبک مصرف موسیقی (مطالعه موردی دانش‌آموزان شهر تهران)

Abstract

موسیقی پدیده‌ای اجتماعی است که با بیشتر عرصه‌های زندگی بشر امروز پیوند خورده است. در سال‌های اخیر موسیقی‌هایی در سطح جامعه ما رواج یافته است که خواستگاه بومی ندارند. در واقع این دست از موسیقی‌ها سبک‌های جدیدی هستند که بخشی از ارزش‌های ‌فرهنگی جامعه را به چالش کشیده‌اند. در این میان جوانان به عنوان مصرف‌کنندگان اصلی این نوع موسیقی‌ها شناخته می‌شوند. از آنجا که در شهر تهران به عنوان پایتخت ایران، بخش زیادی از جمعیت را جوانانی تشکیل می‌دهند که مصرف موسیقی آن‌ها در حد بالایی است و نیز در سال‌های اخیر اقبال گسترده‌ای به سبک‌های جدید موسیقی از جمله موسیقی زیرزمینی پیدا کرده‌اند، در این تحقیق بر آن شدیم تا به تحلیل و تبیین این موضوع بپردازیم. سؤال اصلی تحقیق عبارت بوده است از این که به چه دلیل این موسیقی‌ها در سطح جامعه رواج یافته‌اند؟ و آیا وجود نیازهایی در سطح جامعه است که منجر به مصرف گسترده این‌گونه موسیقی‌ها شده است؟ در این بررسی از رویکرد استفاده و خشنودی بهره برده‌ایم و با استفاده از نمونه‌گیری خوشه‌ای، تعداد 264 نفر از دانش‌آموزان پایه سوم متوسطه را در دبیرستان‌های دخترانه و پسرانه مناطق 3، 8 و 18 شهر تهران، به عنوان نمونه تحقیق مورد مطالعه قرار دادیم. داده‌های مورد نیاز به کمک پرسش‌نامه گردآوری شدند. نتایج تحقیق نشان داد که: نیاز شناختی، نیاز گریز از تنش، نیاز انسجام‌بخش شخصی و نیاز عاطفی به ترتیب بیشترین اثرگذاری را بر نوع مصرف موسیقی داشته و تأثیر نیاز انسجام‌بخش اجتماعی در آزمون فرضیات مورد تأیید قرار نگرفت.