به‌کارگیری سنجه های سیمای سرزمین در تخصیص کاربری اراضی

Abstract

ایجاد و حفظ لکه­های بزرگ­تر در چیدمان کاربری­ها یا کاربرد مفهوم تراکم در چینش آن‌ها، معیار الهام‌گرفته­ای از طبیعت است که می­تواند به نحوی شایسته­تر در به­گزینی کاربری­ها لحاظ شود. همزمانی معیار تراکم و پیوستگی در به­گزینی کاربری اراضی، بیشتر، اتخاذ رویکردی پیشگیرانه است تا برآورد شدت تغییرات پس از وقوع حادثه. در این مطالعه به‌منظور چگونگی لحاظ تراکم و پیوستگی در به­گزینی کاربری اراضی، منطقة مورد مطالعه مانند ماتریسی در نظر گرفته شد که هر سلول آن رنگ یا ارزشی دارد که نوع کاربری اختصاص‌یافته به آن را نشان می­دهد. در چنین شرایطی چیدمان متراکم و پیوسته زمانی پیش می­آید که همة پیکسل­ها و نیز لکه­های همرنگ (هم ویژگی) در مجاورت هم قرار گیرند. با این فرض، مجموعه­ای از معادلات برای دستیابی به تراکم و پیوستگی در تخصیص کاربری اراضی معرفی شده است. در نهایت، معادلات پیشنهادی در نمونة کاربردی از برنامه­ریزی سرزمین در بخشی از شهرستان گرگان آزمون شدند. برای آزمون روش پیشنهادی الگوریتم هیبرید برنامه­ریزی خطی و الگوریتم کلونی مورچگان به‌کار گرفته شد. نتایج نشان داد روش و معادلات یادشده توانسته است در دستیابی به این معیارها موفق عمل کنند.