ارائه مدل سیستمی اشاعه فناوری نرم تجاری در صنعت نفت ایران

Abstract

پژوهش حاضر با رویکردی ابتکاری و تلفیق پویایی‌شناسی سیستم با نظریه زمینه‌ای به ارائه مدلی سیستمی برای اشاعه فناوری نرم تجاری در صنعت نفت ایران پرداخته و در دو مرحله انجام شد. در مرحله اول از نظریه زمینه‌ای استفاده، با 19 نفر از خبرگان مسلط به فرایندهای اشاعه فناوری نرم تجاری در صنعت نفت ایران مصاحبه عمیق انجام و با انجام کدگذاری‌های لازم در مجموع 785 کدنهائی، 184 مفهوم و 71 مقوله فرعی استخراج شد. در مرحله دوم برای تدوین مدل سیستمی از پویایی‌شناسی سیستم استفاده شد. متغیرهای کلیدی مدل سیستمی از کدگذاری مرحله اول استخراج و این مدل در قالب 18 حلقه تقویت‌کننده و 4 حلقه تعادلی تدوین شد. در ادامه مدل نرخ حالت تدوین، فرمول‌نویسی لازم انجام و پس از اعتبارسنجی مدل از طریق آزمون رفتار مجدد و تحلیل حساسیت، سناریوها تعریف و شبیه‌سازی‌های لازم انجام شد. داده‌های مدل از طریق تجمیع نظرات خبرگان بدست آمد و مدل برای یک دوره زمانی 50 ساله از سال 1390 تا 1440 شبیه‌سازی شد. نتایج شبیه‌سازی‌ سناریوهای پژوهش حاکی از آن است که بهترین اولویتها برای بهبود فرآیند اشاعه فناوری نرم تجاری در صنعت نفت ایران به ترتیب آموزش، ایجاد ساختار سازمانی مرتبط، برون‌سپاری و در نهایت تحقیق و توسعه است.