تاثیر تجویز استروئیدها و GnRH در روز فحلی بر روی شاخصهای رشد فولیکولهای تخمدانی در تلیسه های هلشتاین

Abstract

تاثیر تجویز استروئیدها و GnRH در زمان فحلی بر روی فولیکول غالب پیش تخمکگذار و همزمانی موج فولیکولی در تلیسه های هلشتاین مورد بررسی قرار گرفت. بدین منظور چرخه فحلی تلیسه های هلشتاین سیکلیک به وسیله دو بار تزریق عضلانی آنالوگ پروستاگلاندین F2a به فاصله 11 روز همزمان شد. تلیسه های در روز فحلی ( روز صفر آزمایش ) با در نظر گرفتن سن و وزن به سه گروه: کنترل، GnRH و استروئید تقسیم شدند. تلیسه ها در هر گروه، در بهاربندهای مجزا نگهداری شده و جیره غذایی یکسانی دریافت کردند. تلیسه های گروه کنترل ( تعداد = 4 راس ) هیچ گونه درمانی را دریافت نداشتند.در فاصله 3 ساعت پس از مشاهده فحلی ایستا، تلیسه های گروه GnRH ( تعداد = 9 راس ) 250 میکرو گرم فرتاژیل و تلیسه های گروه استروئید ( تعداد = 9 راس ) 2 میلی گرم استرادیول بنزوات به همراه 100 میلی گرم پروژسترون، به طور عضلانی، دریافت داشتند. تلیسه های گروه های درمانی ( استروئید و GnRH ) در روز هفت آزمایش، PG دریافت کرده و تشخیص فحلی آغاز شد. مختصات فولیکولهای تخمدانی، از سه روز قبل تا 25 روز پس از آغاز آزمایش با انجام سونوگرافی روزانه تعیین شد. در تمامی تلیسه ها در روز فحلی، فولیکول غالب تخمکگذار وجود داشته و تخمکگذاری در فاصله زمانی مشابه ( 05/0 < P ) نسبت به شروع آزمایش صورت پذیرفت. آغاز موج فولیکولی پس از شروع آزمایش در تلیسه های گروههای کنترل ( 41/0 ? 1/2 ) و GnRH ( 18/0 ? 4/2 روز ) مشابه ( 05/0 < P ) ولی سرعتر از تلیسه های گروه استروئید ( 23/0 ? 9/3 روز؛ 05/0 > P ) به وقوع پیوست. فاصله شروع آزمایش تا آغاز فحلی و تخمکگذاری در گروههای درمانی ( استروئید 71/0 ? 7/9 و 64/0 ? 11 روز، GnRH: 28/0 ? 2/9 و 28/0 ? 2/10 روز ) مشابه ( 05/0 < P ), و کوتاهتر از تلیسه های گروه کنترل ( 11/1 ? 8/22 و 95/0 ? 3/24 روز ) بود ( 01/0 > P ). سرعت رشد فولیکول تخمکگذار در گروههای درمانی مشابه ( GnRH: 06/0 ? 3/1 میلیمتر در روز، استروئید 09/0 ? 4/1 میلیمتر در روز ( 05/0 < P ) و بیشتر از گروه کنترل ( 06/0 ? 9/0 میلیمتر در روز ) بود ( 01/0 > P ). سن فولیکول تخمکگذار در تلیسه های گروههای درمانی ( GnRH 22/0 ? 2/5 روز، استروئید: 64/0 ? 3/4 روز، 05/0 > P ) کمتر از تلیسه های گروه کنترل ( 48/0 ? 3/7 روز ) بود ( 05/0 > P ). درصد تراکم وقوع فحلی در فاصله 72- 24 ساعت پس از تزریق پروستاگلاندین در تلیسه های گروههای استروئید و GnRH به ترتیب 8/88 7/77 بود ( 05/0 < P ). نتایج مطالعه حاضر نشان می دهد که تجویز GnRH و یا استرئید همزمان با شروع فحلی اختلالی در تخمکگذاری ایجاد نکرده و در ایجاد همزمان موج فولیکولی جدید تفاوتی با یکدیگر ندارند. همچنین تجویز PG، هفت روز پس از شروع آزمایش، منجر به تخمکگذاری فولیکول غالب با طول مدت غالبیت کوتاه خواهد شد. لذا از این تیمار می توان به طور یکسان در برنامه های همزمانی فحلی در تلیسه های هلشتاین استفاده نمود.