طراحی و تبیین مدل پارادایمی کارآفرینی اجتماعی با رویکرد توانمندسازی زنان سرپرست خانوار (مطالعة موردی: کمیتة امداد امام خمینی(ره) استان فارس)

Abstract

زنان و دختران بیشتر از مردان در معرض استثمار، فقر، خشونت و سوء تغذیه قرار دارند و فرصت تحصیل و آموزش برایشان کمتر فراهم است. کارآفرینی اجتماعی به زنان فرصت می‏دهد سرنوشت خویش را در دست گیرند. کارآفرینی اجتماعی در مقایسه با سرمایه‌گذاری سنتی و دولتی، دستیابی به استقلال، توانمندی و مشارکت اجتماعی بیشتری را برای زنان میسر می‏کند. این مطالعه درصدد است با استفاده از روش پژوهش کیفی و به‌کارگیری راهبرد نظریه‌پردازی داده‌بنیاد به ارائة الگویی از کارآفرینی اجتماعی با رویکرد توانمندسازی زنان سرپرست خانوار در کمیتة امداد امام خمینی(ره) بپردازد و عوامل مؤثر بر شکل‏گیری این فرایند و پیامدهای حاصل از آن را شناسایی و تشریح کند. در این زمینه، با هجده نفر از متخصصان دانشگاهی و مددکاران خانوادة کمیتة امداد امام خمینی(ره) در استان فارس به‌عنوان نمونة آماری به صورت نظری و هدفمند و به شیوة نیمه‌ساختاریافته مصاحبه شد و متن‏های مصاحبه در سه مرحلة کدگذاری باز، محوری و گزینشی تحلیل شد. نتایج نشان داد سیاست‏های توانمند‏ساز به‌منزلة پدیدة محوری و در تعامل با عوامل دیگر موجب شکل‏گیری کارآفرینی اجتماعی می‏شود. نحوة ارتباط این عوامل در مدل نهایی پژوهش نشان داده شده است. ظرفیت‏سازی، تقویت جسمی‌ـ روانی و قوانین حمایتی در شکل‏گیری سیاست‏های توانمندساز تأثیر بسزایی دارند که درنهایت این نگرش پایه‏ای برای به وجود آمدن پدیدة کارآفرینی اجتماعی می‏شود.