تأثیر رژیم‌های مختلف آبیاری بر توزیع شوری در خاک تحت سیستم آبیاری قطره‌ای زیر‌سطحی

Abstract

مدیریت صحیح آبیاری بر تغییرات شوری در خاک بسیار مؤثر است. در این پژوهش تغییرات شوری خاک تحت رژیم‌های مختلف آبیاری یک باغ پسته تجهیز شده به سامانه آبیاری قطره‌ای زیر‌سطحی مورد بررسی قرار گرفت. تیمار‌های پژوهش شامل رژیم‌های آبیاری مبتنی بر مدیریت زارع (I1)، نیاز آبی (I2) و نیاز آبی و آبشویی (I3)، سه عمق نمونه‌گیری 25، 50 و cm 75 و دو زمان آبیاری قبل و بعد از آبیاری بود. نتایج نشان داد که در طول دوره رشد پسته مقدار شوری در پروفیل خاک تحت تأثیر رژیم آبیاری، زمان و عمق خاک بود. رژیم آبیاری I2 به طور متوسط با کاهش مقدار شوری خاک (ECe) در پروفیل خاک نسبت به دو رژیم دیگر برای انتقال شوری به حاشیه پروفیل رطوبتی موفق‌تر بود. با افزایش عمق، میزان شوری به طور معنی‌داری افزایش یافت و عمق cm 75 با مقدار شوری dS/m 5/14 بالا‌ترین مقدار شوری را به خود اختصاص داد. رژیم‌های آبیاری در انتقال نمک به لایه‌های سطحی خاک چندان مؤثر نبودند. اثر متقابل سه‌طرفه رژیم آبیاری، عمق خاک و زمان (قبل و بعد از آبیاری) نیز بالا‌ترین مقدار شوری را در رژیم آبیاری I3 در عمق cm 75 و بعد از آبیاری برابر با dS/m 2/14 نشان داد. نتایج نشان داد که رژیم آبیاری I3 به دلیل عمق آبیاری بیشتر، مقدار بیشتری نمک به خاک منتقل کرده است، بدون اینکه در آبشویی خاک مؤثر باشد.