ارزیابی سامانه‌های آبیاری بارانی متحرک خطی (لینیر) اجراشده در دشت قزوین

Abstract

ارزیابی عملکرد سامانه‌های آبیاری، با فراهم‌کردن امکان افزایش راندمان آبیاری در این سامانه‌ها، عاملی مؤثر در زمینۀ مدیریت بهتر منابع آبی است. در این تحقیق، بعد از گذشت چند سال از اجرای طرح سامانۀ آبیاری تحت فشار، ارزیابی عملکرد سه سامانۀ مختلف‏ آبیاری بارانی متحرک خطی (لینیر) در مزارع ذرت، چغندرقند و یونجه، در شرکت کشت و صنعت مگسال، واقع در دشت قزوین، در سال 1392 بررسی شد. در راستای ارزیابی عملکرد سامانه‌های آبیاری ذکرشده، شاخص‏های یکنواختی پخش، با ایجاد شبکۀ قوطی‏های جمع‏آوری آب برای هریک از سامانه‌های آبیاری، به صورت جداگانه تعیین گردید. بر اساس نتایج، متوسط ضریب یکنواختی ‌(CU) و یکنواختی توزیع‌ (DU) به‌ترتیب ‌7/73، 9/61 است که یکنواختی پخش نسبتاً کم سامانه‌های آبیاری را نشان می‌دهد. همچنین ضرایب راندمان پتانسیل ‌(PELQ) و راندمان واقعی کاربرد ‌(AELQ)، به‌ترتیب 21/68 و 6/50 درصد بود که نشان‌دهندۀ مدیریت و بهره‏برداری نامناسب سامانه‌های آبیاری مورد مطالعه بود. همچنین، الگوی سه‌بعدی توزیع مکانی آب خروجی از آب‌پاش‏ها در سطح مزارع، با استفاده از نرم‏افزار ‌GS+ ترسیم شد. در مجموع، نتایج این تحقیق نشان می‌دهد که سامانه‌های آبیاری مورد مطالعه در مقایسه با سایر سامانه‌ها، کارایی خوبی نداشته است که از دلایل آن می‌توان به ضعف در مدیریت این سامانه‌ها اشاره کرد.